Dünyanın kırılmadan saklanan en eski yumurtası bir lağım çukurunda bulundu. Bu yumurta, şaşırtıcı bir biçimde 1.000 yıllık bir geçmişe sahip!
Eski bir eser bulmak mutlaka heyecan verici bir olaydı. Bulunması, taşınması ve incelenmesi kesinlikle çok farklı bir olay. Neyse ki sahada çalışan paleontologlar, fosilleşmiş kemikler ve yumurtalar gibi çok eski, kadim ve yeri doldurulamaz cisimlerin yerlerinden taşınmasının zahmetli sürecine rahatsız edici derecede aşinadır.
İsrail Eski Eserler Kurumu (Israel Antiquities Authority) geçtiğimiz günlerde İsrail’in Yavne kentinde yapılan kazılardan elde edilen dinozorlar yumurtalarından daha tanıdık bir yumurtayla karşılaştı. Buldukları, eski bir lağım çukurunda saklandığı için 1.000 yıl boyunca inanılmaz bir şekilde yıkımdan kaçınan bozulmamış bir tavuk yumurtasıydı.
Bu bulgu, çok kırılgan olan tavuk yumurtaları tek parça halinde neredeyse hiç bulunmadığından, dünya çapında nadir karşılaşılan bir örnek. Dr Elie Haddad, Liat Nadav-Ziv ve Dr Jon Seligman tarafından yürütülen ve tavuk yumurtasının keşfine yol açan kazılar, MS 330’da başlayan Bizans dönemine kadar uzanan geniş bir sanayi bölgesini ortaya çıkardı.
IFLScience ile konuşan İsrail Eski Eserler Kurumu’ndan Dr. Lee Perry Gal “Daha erken dönemlerden kalan, örneğin Davut Şehri’nde (City of David), Caesarea’da ve Apollonia’da bulunan yumurta kabuğu parçaları bilinmektedir, ancak yumurtaların kırılgan kabukları nedeniyle, neredeyse hiçbir bütün tavuk yumurtası korunamamıştır. Küresel düzeyde bile, bu son derece nadir bulunan bir bulgudur. Arkeolojik kazılarda, bazen daha kalın kabukları onları bozulmadan koruyan eski devekuşu yumurtaları buluyoruz” diyor.
Yumurtanın eski bir lağım çukurundan çıkarılmasının, bunca yıl boyunca nasıl bozulmadan kaldığını açıkladığı düşünülüyor. Yumurtayı saran dışkının (çoğunlukla yumuşak insan atığı) aynı zamanda, türünün tek örneği olan kuluçka makinesinde oldukça iyi korunmuş halde kalması için ideal koşulları sağladı.
İsrail Eski Eserler Kurumu, yaptıkları yayında, domuz eti ürünlerinin tüketimi yasak altına alındığında, tavuk yumurtası ve etin ikame olarak popüler bir protein kaynağı haline geldiğini açıklıyor. Bu değişiklik, domuz kemiklerinde belirgin bir düşüş ve tuvaletten çıkan yumurtamız gibi tavuk ürünlerinde bir artış gösteren alanın arkeolojisinde kaydedilmiştir.
Ancak dışkı içerisinde 1.000 yıl saklanmak yumurtayı dayanıklı hale getirmiyor ve ne yazık ki son derece dikkat ve özen gösterilmesine rağmen yumurta yerinden çıkarılırken çatlamış. Neyse ki, İsrail Eski Eserler Kurumu’nun organik laboratuvarında, korumacı Ilan Naor, yumurtayı eski haline getirmeyi başardı ve gelecekteki DNA analizlerinin hala sonuç vereceği ümit ediliyor.
