İngiliz meteoroloji uzmanı Dennis “Tink” Bell, araştırma görevinde olduğu sırada bir buz yarığından düşmüş.
1959 yılında kayıplara karışan bir Antarktika araştırmacısının kalıntıları nihayet bulundu. Henryk Arctowski Polonya Antarktik İstasyonu’nda çalışan bir araştırma takımı, gerileyen bir buz dağının ortaya çıkardığı kayalar arasında Dennis “Tink” Bell‘in bedenini keşfetti. Bell, Kral George Adası’nın Admiralty Körfezi’nde 26 Temmuz 1959’da ölen 25 yaşında İngiliz bir meteoroloji uzmanıydı.
Araştırma takımı kalıntılara ek olarak, aralarında radyo ekipmanı parçaları, bir fener, kayak sopaları, kol saati, bıçak ve pipo sapının bulunduğu 200’ü aşkın kişisel eşyaya da ulaşmış. İngiltere Antarktika Araştırma Görevi (BAS), kalıntıları DNA testi için Kings College London üniversitesine gönderdi. Adli genetikçi Denise Syndercombe Court, Bell’in hayattaki kardeşi David Bell ve kız kardeşi Valerie Kelly’den aldığı örneklerle uyuşma olduğunu doğruladı. Syndercombe Court’a göre akraba olma ihtimalleri, olmama ihtimallerinden “bir milyar kat daha fazla”.
“Kız kardeşim Valerie ve ben kardeşimiz Dennis’in 66 yıl sonra bulunduğunu öğrenince şok olup hayretler içerisinde kaldık” diyor David Bell bir açıklamada. “İngiliz Antarktika Araştırma Görevi ve İngiliz Antarktika Anıt Tröstü büyük destek sağladı ve Polonyalı ekibin onu vatanına getirmedeki hassasiyetleriyle beraber, muhteşem kardeşimizin trajik kaybını kabullenmemize yardımcı oldular.”
Dennis Bell kimdi?
Dennis Bell Londra’nın kuzeybatısındaki Harrow’da büyümüştü ve üç kardeşin en büyüğüydü. Kardeşi David, Dennis’in “Petrol motorlarının bakımından, kendi filmlerini işlemesi de dahil fotoğrafçılığa kadar elinden her iş geliyor gibi görünmesiyle benim kahramanımdı” diyor.
Dennis en baştan bir radyo yapmış ve saatler boyunca mors alfabesi çalışmıştı. Tiyatro, izcilik ve yemeklere de ilgi duyuyordu.
“Dennis organize spordan nefred ediyordu; hiçbir mantık göremiyordu” diye hatırlıyor David. “Ailesi ve arkadaşlarıyla bol kahkahalı bir yerde içmeye gitmeyi yeğlerdi.”
Dennis Bell, Ulusal Kraliyet Hava Kuvvetleri Hizmeti’ne katılmış ve başlangıçta bir radyo operatörü olarak eğitim görmüştü. Hep daha fazla maceraya can atan Bell, 1958 yılında BAS’ın selefi Falkland Adaları Bağımlılıklar Araştırması’na (FIDS) katılmıştı. Meteoroloji uzmanı olarak, Admiralty Körfezi’nde iki yıllık bir göreve atanmıştı. Antarktika Yarımadası’nın kuzey kıyısından yaklaşık 120 km uzakta yer alan bu ufak üs, Kral George Adası’nda 12 adama ev sahipliği yapıyordu. Yaklaşık 800 metre yüksekliğe ulaşan Kral George Adası’nın zirvesi, kalıcı biçimde buzullaşmış. Yaklaşık 20 metre uzunluğunda ve 5 km genişliğinde olan Admiralty Körfezi, dağlarla ve yılın dokuz ayı deniz buzullarıyla çevrili.
Dennis üste belirgin kişiliğiyle biliniyormuş. Meslektaşı ve arkadaşı Russel Thomson, Dennis’in bu uzak üste mizahı ve “muazzam karakteriyle” bilindiğini aktarıyor.
Trajedi
26 Temmuz 1959’da dört adam ve iki kızak köpek, buzul düzlüğüne giden buzula tırmanmak üzere üsten ayrılmış. Hedefleri çeşitli incelemeler ve jeolojik çalışmalar yürütmekmiş. Dennis Bell, ölçümcü Jeff Stokes ile çalışırken meteoroloji uzmanı Ken Gibson ise yerbilimci Colin Barton ile yolculuk etmiş. Bell ve Stokes, Gibson ve Barton’dan yaklaşık 30 dakika önce yola koyulmuş.
Bell ve Stokes buzula tırmanırken, uygun olduğunu düşündükleri bir yarık bölgesini müzakere etmişler. Fakat derin yumuşak kar geçişi zorlaştırıyor ve köpekler bitkinlik işaretleri gösteriyormuş. Köpekleri devam etmeye teşvik etmek için Bell önden gitmiş. Fakat kayak takımları yanında değilmiş. Birden ortadan kaybolmuş ve yarık köprüsünde bir boşluk bırakmış.
Eski BAS direktörü Sir Vivian Fuchs, Buzların ve Adamların kitabında Bell’in üzücü ölüm hikayesini anlatıyor.
“Derinliklere bakan Stokes defalarca seslenmiş ve yanıt geldiğinde çok rahatlamış. Neredeyse 30 metrelik bir halat sarkıtarak, Bell’e kendisini halata bağlamasını söylemiş. Ağırlığı çekemeyince, halatın ucunu ekibe düğümlemiş. Köpekler ipi göğüslemiş ve çekmeye başlamışlar. Artık iş kolaymış ve her şey iyi gidiyormuş. Fakat Bell, belki de buz yarığında yattığı açı sebebiyle halatı gövdesinin etrafından geçirmek yerine kemerine bağlamış. Tepeye ulaşırken gövdesi yarık ağzının kenarında sıkışmış, kemer kopmuş ve tekrar aşağı düşmüş. Bu sefer Stoke’un çağrılarına yanıt gelmemiş. İnsanın hiç yaşanmamasını isteyeceği özellikle trajik bir olay olduğundan, iki misli üzücü.”
Nİhayetinde Gibson ve Barton, buzuldan gelen Stokes ile buluşmuşlar. Sonrasında tekrar buz yarığına doğru tırmandıklarında hava bozulmaya başlamış. Dakikalar içinde neredeyse tipi koşulları oluşmuş. Stokes işaretçi dikmiş ve etraftaki zirvelerden kerteriz almış. Fakat uçuşan kardan fazla bir şey görememişler. Bu korkunç şartlarda bile Dennis’in buzdan düştüğü yeri aramaya devam etmişler. Ken Gibson şöyle hatırlıyor: “Bölgeyi bulana kadar muhtemelen on iki saat geçmişti ve hayatta kalmış olamazdı.”
Bulgu
Dennis Bell’in kalıntıları, 19 Ocak 2025 günü Ekoloji Buzulu’ndaki Henryk Arctowski Polonya Antarktik İstasyonu’nda çalışan personellerce keşfedilmiş. Bulduklarını kayıt altına alan ekip, bulabildiği her şeyi toplayarak Arctowski İstasyonu’na dönmüş. Aralarında bir kazıbilimci, yer şekilbilimci, insanbilimci ve buzulbilimcinin de olduğu bir ekip, 9 Şubat’tan 13 Şubat’a kadar bölgeyi daha kapsamlı şekilde incelemiş. Bu derinlemesine araştırma, kemik parçaları ile eşyaları kurtarmalarına yardımcı olmuş.
“Ekoloji Buzulu’nda bulunan kalıntıların Dennis ‘Tink’ Bell’e ait olduğunun doğrulanması, İngiltere Antarktik Araştırma Projesi’nde çalışan bizler için hem dokunaklı hem de derin bir an” diyor BAS başkanı Dame Jane Francis bir açıklamada. “Dennis, erken dönemdeki bilime ve Antarktika’da olağandışı sert koşullarda yapılan keşfe katkıda bulunan pek çok cesur FIDS personelinden birisiydi. 1959’da kaybolsa da; anısı meslektaşlarımızın hatıralarında ve kutup araştırmalarının mirasında yaşadı. Bu keşif onlarca yıldır süren bir gizemi noktalıyor ve Antarktika bilim tarihine gömülü insan hikayelerini hatırlatıyor.”
Dennis’in ailesi şimdi onun hatırasını nasıl anacağına karar verecek. Kral George Adası’ndaki Bell Noktası da (62° 06′ 41” G 58° 51′ 56” B’de konumlu) Bell’in anısına isimlendirilmiş.
Yazar: Laura Baisas/Popular Science. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
