NASA son zamanlarda asteroitler üzerinde çalışmalar yürütüyor. İlk olarak 2015’te Dawn görevi, asteroit kuşağındaki en büyük kaya olan Ceres’e ulaştı. Daha sonra, asteroitten toprak toplayıp Dünya’ya getirmesi için tasarlanan OSIRIS-Rex projesi planlandı.
Şimdilerde ise uzay ajansı iki tane düşük bütçeli asteroit görevi planlandığını açıkladı. Lucy, Jüpiter etrafında sürüklenen Trojan asteroitine uçarken Psyche, metal bir asteroidi ziyaret eden ilk uzay aracı olacak. Program ayrıca, Dünya’ya yakın olan asteroitleri inceleyecek olan uzay teleskobu NEOCam’ın finansmanını da karşılayacak.
Asteroitler aslında Güneş Sistemi’ni temsil eden en iyi zaman kapsülleri. Donmuş ve el değmemiş olmaları sistemimizin kozmik başlangıcı ile ilgili ipuçları verebilir.
Herkes bu görevlerin seçiminin yerinde ve harcanan paralara değecek olduğuna hemfikir, ancak bazı bilim insanları NASA’nın şu anda çeşitlilik yaratacak yeni misyonlar için finansmanın yeterli olmadığı konusunda endişelere yol açıyorlar.
It is…somewhat depressing personally that we have no missions on the books to anywhere that has an atmosphere for the next…15 years….
— Dr./Prof. Sarah Hörst (@PlanetDr) January 4, 2017
Önümüzdeki 15 yıl içinde atmosferi olan bir yere bir görev planlamamış olmamızı şahsen üzücü buluyorum.
2018 yılında Kızıl Gezegen’deki sismolojiyi incelemek üzere başlatılacak Mars InSight projesi ve şu anda Ay’ı 3B olarak haritalandıran Ay Keşif Uydusu’nun da Keşif Programı’nda bulunan görevler arasında olduğunu belirtmek gerekiyor. NASA bir bütün olarak birçok görev yürütüyor. Önümüzdeki yıllarda tüm asteroitlerin incelenmesi zorlaşacağı gibi başka gezegenlerin atmosferini incelemek isteyen bilim insanlarına bütçe ayırmak da zorlaşacak. Dünya’nın kendi atmosferi üzerinde yapılan araştırmalar bile tehlikede olabilir.
Sınırlı bütçeye sahip NASA’nın, bir projeyi finanse etmek için verilen her kararın, başka bir projenin başarılı olamayacağı anlamına geldiği bu ortamda vermesi gereken bazı önemli kararlar var. NASA’nın Keşif Programı’na fon almak için başvuruda bulunan 28 proje arasından beşi (üçü asteroit görevi, ikisi Venüs projesi ile ilgili) yarı finale gitti.
Johns Hopkins’de gezegenlerle ilgili çalışmalar yapan ve Venüs’ün atmosferini incelemek için DAVINCI önerisini sunan bilim insanlarından biri olan Sarah Hörst’ün tweetine yanıt olarak birçok bilim insanı hayal kırıklığı yaşadığını ve NASA’nın seçimleri konusunda endişe duyduklarını dile getirdi.
Güneş Sistemi dışındaki gezegenlerin atmosferleri üzerine çalışmalar yapan Mark Marley, Popular Science‘a ‘’NASA’nın Venüs projesini seçeceğinden emindim.’’ diye konuştu. Marley, NASA için çalışsa da görevlerin seçim sürecinde yer almıyor ve NASA’nın görüşlerinin kendi düşüncelerini temsil etmediğini vurguluyor. “Bu kararı oldukça şaşırtıcı buldum.”
Marley, Venüs’e yapılacak bir yolculuğun ona diğer yıldızların etrafındaki dünyaları incelemede yardımcı olacağını belirtiyor. “Başka sistemlerdeki gezegenlerin ortamlarını anlamaya çalışıyorsanız öncelikle kendi Venüs’ümüzü elimizden geldiği kadar anlamamız gerekir. Diğer sistemlerdeki gezegenlerden verileri almak çok zor ve Güneş Sistemi’nden elde edebileceğinizden daha düşük kalitede.”
NASA’da gezegen bilimi direktörü Jim Green telekonferans üzerinden Venüs önerisinin, NASA’nın her projedeki bilim hedefleri, risk ve maliyeti üzerine kurulu olan değerlendirmelerinden yüksek puan alamadığını söyledi.
2017’de NASA, yeni bir New Frontiers projesi (Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerin birkaçını araştırmak amacıyla NASA tarafından yürütülen bir dizi uzay keşif projesi) seçecek ve Venüs’e atmosferik sonda ve arazi aracı gönderimi, uzay ajansının önceliklerinden biri. New Frontiers projeleri genellikle Keşif Programı’ndan daha büyük bir bütçeye sahip olurlar, bu yüzden Venüs meraklıları için tüm umut kaybolmamış gibi görünüyor. Ancak NASA diğer şeylerin yanı sıra, Satürn’ün atmosferi ve Ay’ın güney kutbu arazisi keşif projelerine öncelik istiyor.
Now I shall go work on proposals for the New Frontiers call. #cantstopwontstop #failureisoftenanoption
— Dr./Prof. Sarah Hörst (@PlanetDr) January 4, 2017
Şimdi New Frontiers projesi için yeni teklifler üzerine çalışmaya başlayacağım.
Çeviren: Gökçe Öztürk
