Gerçekten bu kadar basit.
Bir çalışmada, telefon bildirimlerini bir günlüğüne kapatmaları istenen katılımcıların neredeyse yarısı, bu durumun iki yıl sonra bile alışkanlıklarını etkilediğini söyledi; belki telefon bağımlılığınız ile mücadele etmek düşündüğünüz kadar zor değildir.
Yeni çalışmanın ardındaki araştırmacılar, vızıltılardan sadece bir gün uzak kalmanın bir farklılık oluşturabileceğini söylüyorlar. Ayrıca, katılımcıların 24 saatlik uzak kalma dönemi sırasında daha az dikkati dağılmış ve daha üretken şekilde hissettiklerini de buldular.
İspanya’daki Telefonica telekomünikasyon şirketinden Martin Pielot ve Pensilvanya’daki Carnegie Mellon Üniversitesi’nden Luz Rello, yaptıkları Rahatsız Etme meydan okumasını bütün hafta boyunca uzatmak istediler; fakat bu kadar uzun süre için katılacak kimseyi bulamadılar.
Pielot, New Scientist dergisinden Timothy Revell’a konuşarak, “Boş ve korkmuş bakışlar elde ettik. Ve bu yüzden sonunda 24 saate geri indik” diyor.
Pielot ve Rello, bildirimlerden bir gün uzakta kalmaya verilen tepkilerin önemli oranda değişiklik gösterdiğini buldu: telefonlarını zaten bu kadar fazla süre kontrol etmeyen insanlar için, bu çok önemli değildi.
Fakat arkadaşları, işverenleri ve çalışma arkadaşları hemen cevap bekleyen insanlar için bu çalışma, biraz fazladan stres ve kaygı getirdi.
30 gönüllüden oluşan grup, genel olarak gün boyunca dikkatlerinin önemli oranda daha az dağıldığını ve önemli oranda daha üretken hissettiklerini bildirdi.
Rahatsız Etme meydan okuması, dokuz katılımcıya fazladan bir şeyleri kaçırmış hissi verdi (bir arkadaştan gelen mesaj veya bir paket teslimi uyarısı gibi). Aynı zamanda, 11 katılımcı bildirimlerini kapattıkları için daha az stresli ve daha rahat hissettiklerini bildirdi.
Araştırmacılar, iki etmenin iş başında olduğunu farkettiler; sürekli gelen bildirimlerin yapılan işe engel olması yüzünden ortaya çıkan muhtemel stres ve önemli bir şeyi kaçırmanın muhtemel stresi. Ayrıca bu ikisi arasındaki denge, kişiden kişiye değişiklik gösteriyordu.
Katılımcılara, bir uyarı gelip gelmediğini görmeleri için telefonlarına bakmalarına yine de izin verilmişti ve elbette, bildirimler kapandığı zaman telefonu kontrol etme miktarı normal zamandakinden daha yüksek olmuştu.
Bir diğer olumsuz taraf ise, Rahatsız Etme meydan okumasının bir sonucu olarak katılımcıların kendi sosyal gruplarına daha az bağlı durumda hissetmesiydi, bu yüzden çalışmadan çıkarılacak birçok şey var: çalışma, telefon bildirimlerinin bize nasıl engel olduğunu ve dikkatimizi nasıl dağıttığını gösteriyor fakat ayrıca, bizi diğer insanlara nasıl bağladığını ve sosyal beklentileri nasıl yönetmemizi sağladığını da gösteriyor.
Bütün bu bulguların en başında, araştırmacılar telefon bildirimlerinden bir gün uzak kalmanın alışkanlıkları uzun vadede değiştirdiğini önemle belirtiyorlar; gönüllülerden 22 tanesi, Rahatsız Etme meydan okumasının bir sonucu olarak, telefon bildirim ayarlarını değiştirmeyi planladıklarını söylemiş ve iki yıl sonra, bunlardan 13 tanesi yaptıkları değişimleri hâlâ takip ediyormuş.
Çoğu insanın, telefonlarının bildirim ayarlarına nadiren dokunduğu düşünüldüğünde, bu yüksek bir rakam. Belki de sürekli arkaplanda olan zil sesleri ve titreşimlere karşı bir bakış açısı etmek, sadece bir gün sürüyordur.
Araştırmacılar şöyle yazıyor: “Katılımcıların yarısından fazlasının günlük olarak maruz kaldığı bildirimlerin miktarını azaltmış olması, katılımcılarımızın aşırı bir bildirim yükü hissini farkettiklerine dair bir uyarı işareti durumunda.”
30 kişiden oluşan küçük örnek boyutu, nüfus hakkında genelleme yapmayı zorlaştırıyor ve araştırmacılar henüz hakem denetiminden geçmedi, fakat yine de bu sonuç, sadık akıllı telefon arkadaşlarımızın davranışları nasıl değiştirdiği konusuyla ilgilenenler için düşünecekleri bir şeyler sağlıyor.
Çalışmaya katılmayan Londra Üniversitesi’nden Anna Cox’a göre, söz konusu telefonlarımızı kontrol ederken harcağıdımız zamanı kısaltmak olduğunda, küçük değişiklikler bile büyük bir farklılık oluşturabilir.
Cox, New Scientist dergisine şöyle söylüyor: “İnsanlar hiç düşünmeden sürekli sosyal medyayı kontrol ediyorlar çünkü bu tam da telefonunuzun içinde. Bu durumu biraz daha zor hale getiren herhangi bir şey, kötü alışkanlıktan kaçınmanıza yardımcı olabilir.”
Araştırma, ACM MobileHCI 2017 taşınabilir cihaz toplantısında sunulacak ve çevrimiçi olarak bulunabilir.
ScienceAlert
