Pörtlek gözleri, kafasında Kızılderilileri andıran bir yüzgeci ve deniz tabanında yürüme kabiliyetiyle olağan dışı bir görünüme sahip olan bu balık, göğüs ve pelvis yüzgeçleriyle üzücü bir dönüm noktasına ulaştı. Yumuşak el balığı (Sympterichthys unipennis) şeklinde adlandırılan bu balığın soyunun tükendiği resmi olarak açıklandı. Uluslararası Doğa Koruma Birliği’ne (IUCN) göre bu balık, tamamen yok olduğu kayıtlara geçen ilk modern deniz balığı.
Yumuşak el balığı, sadece 200 yıl önce Avustralya’da bolca bulunuyor ve Tazmanya’nın sıcak kıyı sularında güneşleniyormuş. Öyle ki; Avustralya ve Yeni Zelanda’da bilimsel olarak belgelenen ilk balıklar arasındaymış. IUCN’nin açıklamasına göre el balıkları sığ sularda yaşadığından; Fransız doğabilimci François Peron, ilginç görünümlü bu canlının ilk örneğini 1802 yılında Tazmanya’nın güneydoğusunda bir kepçe yardımıyla yakalamış.
Fakat Peron’un yakaladığı bu örnek (buradan görebilirsiniz), bilim insanlarının üzerinde çalışma fırsatı bulduğu tek yumuşak el balığı. Bu durumun sebebi, bilim insanlarının bu balığı aramamış olması değil. Avustralya’nın kıyı şeritleri boyunca yapılmış kapsamlı su altı gözlemlerine karşın, yumuşak el balığı “200 yıldan fazla süredir” görülmemiş. Yani Peron, 2017 yılında Biological Conservation bülteninde yayınlanan bir çalışmaya göre, kayıtlarda bu balıktan yakalamış tek insan.
Yumuşak el balığının yok olmasıyla, artık hayatta kalan sadece 13 el balığı türü var. Bu balıkların hepsi, el benzeri yüzgeçlerini kullanarak “yürüdükleri” deniz tabanında yaşıyor. Bu balıklar artık o kadar nadir ki, çevreciler 2018 yılında 20 ila 40 bireyden oluşan ve daha önce bilinmeyen bir kırmızı el balığı popülasyonu bulduklarını sevinçle duyurmuşlar.
Laura Geggel/Live Science. Ç: O.
Çok üzüldüm :(
Kızılderili mi? Popular science gibi bir derginin web sitesine Amerikan Yerlilerine kızılderili yazmak hiç yakışmamış.