ABD’deki San Francisco Körfez Bölgesi’nde yaşayan insanlar pencereden dışarı baktıklarında, kıyameti andıran bir manzarayla karşılaşmışlar: Önceden mavi ve bulutlu görünen gökyüzü, yerini turuncu renkli devasa bir pusa bırakmış. ABD’nin batı kıyısındaki 1 milyon hektarı kasıp kavuran orman yangınlarının bu ürpertici etkisinin aslında çok basit bir açıklaması var.
What #SanFrancisco looks like almost 2 hours after sunrise. #CaliforniaFires pic.twitter.com/KD6t39ctV1
— V (@vjeranpavic) September 9, 2020
Sıradan bir günde Dünya’nın atmosferinde bulunan gazlar ve parçacıklar (su da dahil), ışığı tüm yönlere dağıtıyor. Mavi renk, sahip olduğu mini minnacık dalga boyları sayesinde diğer renklerden çok daha fazla saçılıyor. Fakat duman parçacıkları atmosferimizi doldurduğunda, Güneş’in daha uzun olan görsel dalga boyları (yani turuncu ve kırmızı), bu dumanlı sisten daha iyi geçiyor ve gökyüzüne biraz renk katıyor. Bu renk tonları, giriş imkanı elde ettikleri zaman gökyüzünü kaplıyorlar.
NASA’ya göre bu durum, gün batımı gördüğümüz zaman meydana gelen şeyden pek farklı değil. Güzel bir yaz akşamında, gökyüzünün yağlı boya tablosunu andıran o sıcak tonlu renklerine baktığınızda, sahneyi bu renkler kapmış oluyor çünkü Güneş ufkun üzerinden bakarken, ışık hüzmeleri atmosferde daha fazla katmandan geçiyor ve daha ufak dalga boyları engelleniyor.
10:30am skies over Nob Hill in San Francisco.
Stay safe everyone! pic.twitter.com/H4pLL6XSco— Zneha (@mithrilmaker) September 9, 2020
İklim bilimci Daniel Swain’e göre yeterli miktarda duman olduğunda, dev duman bulutları “alev orajları” meydana getirebiliyor ve bunlar da Güneş’i tamamen kapatıp, bu tuhaf rengi beraberinde getiren ürkütücü karanlığın bir bölümünü oluşturuyorlar. Uzmanlar, böyle zamanlarda insanları mümkün olduğu kadar evlerinde kalmaları ve dışarıdaki kirli havayı eve sokmamaları konusunda uyarıyorlar. Havadaki ince duman parçacıkları, akciğerlerin derinlerine kadar inebilir ve iltihaba sebep olup akciğer zarına zarar verebilir.
Sara Kiley Watson/Popular Science. Ç: O.
