Bazı tarantulaların renkleri neden bu kadar canlı? Bilim insanları, çoğunlukla akşamları ve geceleyin hareketlenen bu büyük, kıllı örümceklerin neden böylesine canlı mavi ve yeşil renkler sergilediğini çözmeye çalışıyordu; özellikle de bu örümceklerin renkleri doğru görmek bir kenara, renkleri ayırt edemedikleri uzun süredir düşünülüyorken…
Yale-NUS Üniversitesi Üniversitesi ile Carnegie Mellon Üniversitesi’nde çalışan araştırmacılar, geçtiğimiz gün yayımlanan araştırmada yeni bir hipoteze destek bulmuşlar: Bu canlı mavi renkler, muhtemel eşler arasında iletişim kurmak için kullanılabilirken; yeşil renk ise ağaç yaprakları arasında gizlenme kabiliyeti sunuyor. Araştırma ayrıca, tarantulaların daha önce zannedildiği kadar renk körü olmadığını ve bu eklembacaklıların, vücutlarındaki parlak mavi renkleri algılıyor olabileceklerini öne sürüyor.
Tarantula renklerinin evrimsel temelini anlamak isteyen araştırmacılar, tarantulalardaki çeşitli opsinlerin (genelde hayvan gözlerinde bulunan ışığa duyarlı proteinler) bedensel ifadelerini incelemişler. Mevcut varsayımlara ters şekilde çoğu tarantulanın, normalde gündüz aktif ve renk görüşü iyi olan örümceklerin (Tavus Kuşu Örümceği gibi) sergilediği opsinleri neredeyse tamamen barındırdıkları bulunmuş.
Bulgular, uzun süredir renk körü olduğu düşünülen tarantulaların, diğer tarantulaların parlak mavi renklerini algılayabildiğini öne sürüyor. Karşılaştırmalı filogenetik çözümlemeler yürüten araştırma takımı, tarantulaların 110 milyon yıllık atalarının renklerini yeniden oluşturmuş ve bunların çok büyük ihtimalle mavi olduklarını bulmuş. Buna ek olarak mavi rengin, kıl batırma veya sürterek ses çıkarma kabiliyetiyle (her ikisi de yaygın savunma mekanizmaları) ilişkili olmadığı bulunmuş. Bu durum ise rengin, avcıları caydırma aracı şeklinde evrimleşmediğini fakat bunun yerine, muhtemel eşleri çekmede bir araç olabileceğini akla getiriyor.
Takım ayrıca yeşil renk evriminin, soz konusu türün ağaçsıl (ağaçta yaşayan) olup olmadığına bağlı göründüğünü de bulmuşlar. Yani bu renk, muhtemelen gizlenme işlevi sergiliyor.
“Mavi rengin kesin işlevi belirsizliğini korusa da, sonuçlarımızın öne sürdüğüne göre tarantulalar bu mavi görüntüleri görüyor olabilirler. Bu sebeple eş seçimi, muhtemel bir açıklama olabilir. Bu hipotezlerin tamamen araştırılması amacıyla, gelecekteki projelere davranışsal bir unsurun dahil edilmesi için bir ivme oluşturduk. İleride yapılacak araştırmaların bizim sonuçlarımıza dayanacağını düşünmek çok heyecan verici” diyor CMÜ’den Dr. Saoirse Foley.
Araştırmacıların tarantulalar arasındaki mavi ve yeşil renk mevcudiyetine yönelik yaptığı gözlemler, daha ilginç sonuçlar ortaya çıkarmış. Tarantulalarda mavi rengin, kazanıldığından daha sık kaybedildiğini bulmuşlar. Bu kayıplar, çoğunlukla Amerika ve Okyanusya bölgesindeki türlerde meydana gelmiş. Kazanımların birçoğu da Eski Dünya (Avrupa, Asya ve Afrikalı) türlerde görülmüş. Yeşil renklenmenin sadece birkaç kez evrimleştiğini fakat hiç kaybolmadığını da bulmuşlar.
Yale-NUS Üniversitesi. Ç: O.
