Gökbilimciler, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESO) Çok Geniş Teleskop’unun (VLT) da yardımıyla, evren henüz bir milyar yaşında değilken süperkütleli bir kara deliğin etrafına dağılmış halde duran altı tane galaksi olduğunu keşfetmişler. Büyük Patlama’dan bu kadar kısa süre sonra gerçekleşen böylesine yakın mesafeli bir gruplaşma ilk defa görülmüş. Bulgular, Samanyolu Galaksisi’nin merkezinde de bulunan süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuklarını ve o devasa boyutlarını bu kadar kısa sürede nasıl kazandıklarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor. Ayrıca kara deliklerin, bol miktarda gaz içeren ağ benzeri büyük yapıların içerisinde hızla büyüyebildiğini öne süren kuramı da destekliyor.
Dün Astronomy & Astrophysics bülteninde yayımlanan yeni araştırmanın baş yazarı ve İtalya Bologna’daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü’nde (INAF) gökbilimci olan Marco Mignoli şöyle söylüyor: “Bu araştırma, temel olarak en zorlu gökbilimsel nesnelerin bazılarını; evrenin ilk zamanlarındaki süper kütleli kara delikleri anlama arzusuyla ortaya çıktı. Bu şeyler olağanüstü sistemler ve şimdiye kadar varlıklarına yönelik iyi bir açıklamamız olmamıştı.”
ESO’nun VLT’si ile yapılan bu yeni gözlemler, süper kütleli bir kara deliğin etrafında duran birkaç galaksiyi ortaya çıkarıyor. Bu galaksilerin hepsi, Samanyolu’nun 300 katından büyük bir alana yayılan kozmik bir “örümcek ağı”nda yer alıyor. “Bu kozmik ağ lifleri, örümceğin ağ ipliklerine benziyor” diye açıklıyor Mignoli. “Bu galaksiler, liflerin geçtiği yerde durup büyüyor. Hem galaksileri, hem de merkezi süperkütleli kara deliği besleyen gaz akımları bu lifler boyunca akabiliyor.”
Bir milyar güneş kütleli kara deliğe sahip bu büyük ağ benzeri yapının ışığı, evren yalnızca 0.9 milyar yaşındayken yola çıkmış ve bize ulaşmış. Çalışmanın ortak yazarı ve Bologna’daki INAF’ta çalışan gökbilimci Roberto Gilli, süperkütleli kara deliklere ilişkin şu ifadeleri kullanıyor: “Bizim çalışmamız, böylesine olağanüstü fakat nispeten bol miktardaki bu cisimlerin, Büyük Patlama sonrasında nasıl bu kadar hızlı oluşup büyüdüğüne yönelik bilgiler sunuyor ve büyük oranda eksik olan bulmacaya önemli bir parça yerleştiriyor.”
Avrupa Uzay Ajansı. Ç: O.
