Vücudumuzun cilt veya karaciğer gibi belli kısımları, hasar gördükten sonra kendini onarabiliyor. Hücre yenilenmesi olarak bilinen bu olgu, hâlâ işlev gösteren hücrelerin kaybı telafi etmek üzere nasıl çoğaldığını açıklıyor. Bilim insanları, son 30 yıldır beta hücrelerinin (insülin üretiminden sorumlu pankreas hücreleri) yenilenme potansiyelini araştırıyormuş. Beta hücresi popülasyonu, aslında diyabet meydana geldiği zaman kısmen yok oluyor ve bu hücreleri yeniden oluşturmak, klinik açıdan önemli bir güçlük teşkil ediyor. Cenevre Üniversitesi (UNIGE) ve Cenevre Üniversitesi Hastanesi’nde çalışan araştırmacılar diyabetli fareleri inceleyerek, bu yenilenme mekanizmasının sirkadyen ritimlerin etkisi altında olduğunu gözlemlemişler. (Sirkadyen ritimleri, metabolik fonksiyonları birbirini izleyen 24 saatlik gündüz-gece döngüsüne göre düzenleyen moleküler saatler.) Buna ilaveten bilim insanları, çekirdek saat bileşeni BMAL1’in bu süreçte köklü bir role sahip olduğunu belirlemişler. Gene and Development bülteninde çıkan sonuçlar, beta hücrelerinin yenilenmesini teşvik etmek üzere tasarlanacak yeni yaklaşımlara olanak sağlayabilir.
Hücrelerin etkin biçimde bölünerek, hasar görmüş hücrelerin yerini aldığı telafi edici çoğalma, hem iyi bilinen hem de yeterince anlaşılmamış biyolojik bir mekanizma. UNIGE Tıp Fakültesi Tıp, Hücre Fizyolojisi ve Metabolizma Bölümü’nün Sirkadyen Endokrinoloji Laboratuvarı müdürü olan Dr. Charna Dibner şöyle açıklıyor: “Bu durum, onlarca yıllık araştırmaya karşın yenilenme mekanizması hâlâ büyük oranda keşfedilmeyen pankreas beta hücrelerinde özellikle geçerli. Fakat bu olguyu deşifre etmek ve her şeyden önce bunun nasıl destekleneceğini bulmak, diyabeti kontrol etme bakımından çığır açabilir.”
Cenevre Üniversitesi. Ç: O.
