Mars’ta bir zamanlar okyanuslar vardı. Fakat gezegen artık kupkuru. Bu durum, birçok kişinin suyun nasıl kaybolduğunu merak etmesine yol açıyor. Arizona Üniversitesi’nde çalışan araştırmacılar, Mars’ın üst atmosferinde şaşırtıcı derecede fazla miktarda su bulunduğunu ve suyun burada hızlı şekilde yok olduğunu keşfetmişler. Yeni keşif, Mars’ın bu gizeminin bir bölümünü açıklıyor.
Perşembe günü Science bülteninde yayımlanan yeni makalenin baş yazarı ve Arizona Üniversitesi Ay ve Gezegen Laboratuvarı’nda yüksek lisans öğrencisi olan Shane Stone, kendisini bir gezegen kimyacısı olarak tanımlıyor. Bir zamanlar ilaçları sarıp iletmede kullanılabilen polimerlerin geliştirilmesine yardımcı olan bir laboratuvar kimyacısı olan Stone, şimdilerde gezegen atmosferlerinin kimyası üzerinde çalışıyor.
2014’ten bu yana NASA’nın Mars Atmosferi ve Uçucu Evrimi’nin kısaltması olan MAVEN görevinde çalışmış. MAVEN uzay aracı, Mars’ın yörüngesinde 2014 yılında dolaşmaya başlamış ve o zamandan beri Dünya’nın bu gezegen komşusunun üst atmosferinin bileşimini kayıt altına alıyormuş.
“Mars’ın yüzeyinde milyarlarca yıl önce sıvı su olduğunu biliyoruz” diyor Stone. “Eskiden daha kalın bir atmosfer olmalıydı. Bu yüzden, Mars’ın atmosferinin büyük kısmının bir şekilde uzaya gittiğini biliyoruz. MAVEN, bu kayıptan sorumlu süreçleri tanımlamaya çalışıyor ve bu sürecin bir bölümü de, Mars’ın suyunu tam olarak nasıl kaybettiğini anlamak.”
Stone ve takımı, Mars Güneş’e en fazla yaklaştığı zamanlarda gezegenin ısındığını ve (gezegenin yüzeyinde buz halinde bulunan) daha fazla miktarda suyun yüzeyden üst atmosfere gidip, buradan uzaya kaçtığını bulmuşlar. Bu durum, Mars’ta geçen her yıl veya Dünya’da geçen yaklaşık her iki yılda bir yaşanıyor. Mars’ta her Mars yılı meydana gelen bölgesel kum fırtınaları ve gezegen çapında her 10 yılda bir meydana gelen küresel kum fırtınaları, atmosferin daha fazla ısınmasına yol açıyor ve suyun yukarı doğru hareketinde bir artış meydana getiriyor.
Mikayla Mace/Arizona Üniversitesi. Ç: O.
