Et yemenin, fiyat etiketine dahil edilemeyen gizli bedelleri var.
Yeni bir çalışmada tahmin edilenlere göre; eğer batı dünyasındaki müşteriler tükettikleri bol miktarda proteinin sera gazı etkilerinden de sorumlu tutulsaydı, günümüze göre yaklaşık 2,5 kat (veya yüzde 146) daha fazla para ödemeleri gerekirdi.
Eğer et organik ise, bu karbon bedeli yüzde 70 oranında artardı.
Çalışmanın yazarları şöyle ifade ediyor: “Bu dış kaynaklı maliyetler, henüz piyasadaki gıda fiyatlarına dahil edilmiyor. Telafi karşılıkları olmadığında ise bu durum, piyasa fiyatlarında önemli bozulmalara ve toplumda bir bütün olarak refah kayıplarına yol açıyor.”
Neoklasik iktisatçılar, bu durumu piyasa aksaklığı şeklinde adlandırılıyor. Özel iktisadi kararlar genel refah düzeyini hesaba katmayı başaramadığında böyle bir durum ortaya çıkıyor. Bu durumda ne tüketici, ne de satıcı söz konusu ürünün çevresel sorumluluklarını üstlenmiyor. Buna karşılık, bilinmeyen fiyat felaketi gezegene ve genel olarak insan toplumuna intikal ediyor.
Geçen sene yürütülen küresel bir tahmin, gıdanın gizli bedelinin bir yılda yaklaşık 12 trilyon ABD doları olduğunu ve 2050 yılında bu rakamın 16 trilyon dolara çıkabileceğini göstermiş (Çin’in tamamının gayrisafi yurtiçi hasılası kadar).
Geçen yılki rapora yönelik Nature bülteninde yayımlanan bir başmakalede şu ifadeler yer alıyor: “Aynı derece endişe veren şey ise bu bedellerin düzenli şekilde hesaba katılmaması ve gıda ile tarım endüstrilerinin, görünüşe göre bu faturanın ödeneceğini varsaymaları”
“Bu doğru bir yaklaşım değil ve değiştirilmesi gerekiyor.”
Uzmanlar, eğer et ürünlerinin gerçek maliyetleri ile faydalarını dengelemediğimiz takdirde; piyasadaki diğer aktörlerin, gelecek nesillerin ve doğal çevrenin aradaki bu farkı ödemeye devam edeceğini söyleyerek uyarıda bulunuyor.
Carly Cassella/ScienceAlert. Ç: O.
