Leptinin 1990’larda keşfedilmesinden bu yana araştırmacılar, vücut yağıyla üretilen bu hormonun iştahı nasıl baskıladığını merak etmişti. Aradan geçen 30 yılda çok büyük kazanımlar elde edilse de, pek çok soru halen cevap bekliyor. Şimdiyse fareler üzerinde yapılan yeni bir çalışmada, leptinin düzenleyici kontrolü altındaki yeme davranışlarını kontrol eden ortabeyin yapıları arasında yeni bir sinirsel devre tarif ediliyor.
Biological Psychiatry bülteninin editörü Dr. John Krystal, bulgular hakkında “Omrani ve meslektaşları, obez olmayan hayvanlarda leptinin aşırı yemeyi nasıl frenlediğine ışık tutuyorlar” diyor.
Metabolik durum hakkında bilgi sağlayıp enerji dengesi üzerinde kontrol uygulayan leptin, vücut ve beyin arasında önemli bir bağlantı görevi görüyor. Leptinin taşıdığı önem, leptin eksikliği yaşayan hayvanların, hormon yeme davranışını düzenleyici şekilde durdurmadığı zaman hızla obez olmasıyla gösterilmiş.
Araştırmaya önderlik eden ve Utrecht Üniversitesi Tıp Merkezi Dönüşümsel Sinirbilim Bölümü’nde çalışan Dr. Roger Adan, şöyle söylüyor: “Bu süreç, vücuttaki yağ depoları ile beynin dopamin ödül sistemi arasında leptin adı verilen bir hormon yardımıyla gerçekleşen iletişim yoluyla şekilleniyor. Fakat vücudun kilo kontrolü için büyük önem taşıyan bu leptin-dopamin ekseninin eylem şekilleri çok iyi anlaşılmamıştı.”
Leptin, yeme davranışlarını kontrol eden beyin bölgelerine sinyal göndererek yemeyi baskılıyor fakat aynı zamanda besinlere özgü ödül değerini de azaltarak, beynin dopamin ödül sistemine müdahale ediyor. Beynin ödül merkezine sinyal gönderen ön tavan bölgesindeki dopamin ile harekete geçen sinirlerin, bu besin-ödül güzergâhıyla ilişkili olduğu biliniyor fakat dopamin ödül sistemindeki nöronların çoğunda leptin reseptörü bulunmuyor.
Elsevier. Ç: O.
