Florida Eyalet Üniversitesi’nde (FSU) çalışan araştırmacılar, okyanusta yüzen milyonlarca ton deniz çöpüyle mücadele amacıyla bu döküntüleri takip etmeyi sağlayan yeni bir sanal araç geliştirmişler.
Frontiers in Marine Science bülteninde yayımlanan çalışma, deniz çöpü problemini gözlemlemeye ve ele almaya yardımcı olan cevaplar sağlayacak.
FSU Okyanus-Atmosfer Tahmin Çalışmaları Merkezi başkanı ve makalenin baş yazarı Eric Chassignet, “Deniz çöpü dünyanın her yerinde bulunuyor” diyor. “Okyanus ekosistemi ve insan sağlığı üzerindeki etkisini ise tam anlamıyla anlamış değiliz. Bu yüzden, bu problem hakkında daha fazla şey öğrenip onu azaltacak etkili yöntemler geliştirmek önem taşıyor.”
Deniz çöpü, Dünya okyanusları için büyük bir sorun. Hayvanlar bu birikintilere dolanabiliyor. Bilim insanları balıkların, kaplumbağaların ve kuşların içinde ufak plastik parçaları bulunuyor. Sindirim sistemini tıkayan ve beslenme davranışını değiştiren bu çerçöp, büyümeyi ve üremeyi de etkiliyor. Deniz çöpünün büyük bir kısmı, iyi idare edilmemiş plastik atıklardan kaynaklanıyor. Plastikler okyanuslarda uzun bir süre kaldığından, bu durum özel bir endişe kaynağı.
deniz çöpünün okyanusa ulaştıktan sonra nereye gittiğini anlamak, sorunu anlamanın büyük bir parçasını oluşturuyor ve ülkeler ile uluslararası camianın, sorunla başa çıkma planları geliştirmesine yardımcı oluyor. Bu çalışmaya sermaye sağlayan Birleşmiş Milletler, iyi yönetilmemiş plastik atıkların etkisini azaltmaya çalışıyor. Yeni çalışma, BM politikaları ile yönetmeliklerine bilgi sunabilir.
Örneğin, Pasifik Okyanusu’nda bulunan ve Büyük Pasifik Çöp Parçası şeklinde adlandırılan deniz çöpü birikintisini düşünelim. Bu deniz çöpünü takip etmek, çöp parçasının büyüyüp büyümeyeceğine ve ne kadar plastiğin ayrıştığı ya da okyanusun dibine battığına ilişkin soruların cevaplanmasına yardımcı olacak. Araştırmacıların geliştirdiği yeni sanal araç, dünya çapındaki ülkelerin birbirine nasıl bağlı olduğunu da gösteriyor.
“Belirli bir ülke tarafından okyanusa bırakılan deniz çöpünün nereye gittiğini ve belirli bir ülkenin kıyı şeridinde bulunan çöpün kaynağını bilmek, politika üretenler için önemli bilgiler” diyor Chassignet. “Örneğin bunlar, bu sorunla uğraşan politika üreticilerinin nereye yoğunlaşması gerektiğini gösterebilir.”
Takip aracının modelinde, girdi olarak dünya çapında iyi yönetilmemiş plastik atık verileri kullanılıyor. Model, okyanus ve hava akımlarına yönelik verileri kullanarak deniz çöplerini 2010’dan itibaren takip ediyor. İnternet sitesine bakarsanız, renkli hatların Dünya okyanusları boyunca fırıl fırıl döndüğünü görebilirsiniz. Göze hoş görünüyor; ta ki bunların çöp olduğunu fark edene kadar…
Bill Wellock/Florida Eyalet Üniversitesi. Ç: O.
