Taşılbilimcilerden oluşan uluslararası bir araştırma takımı, Japonya’nın güneyindeki adalardan birinde yeni bir hadrozor veya ördek gagalı dinozor cinsi ile türü belirlemiş. Araştırmacılar, dinozora Yamatosaurus izanagii adını vermişler.
Hadrozorların göç hareketlerine yönelik yeni bilgiler sunan bu fosil keşfi, otobur hayvanların Kuzey Amerika’dan Asya’ya göç etmek yerine, Asya’dan Kuzey Amerika’ya göç ettiğini öne sürüyor. Keşif ayrıca, dik şekilde yürümekten dört ayak üzerinde yürümeye evrimleşen bu dev canlılara ilişkin evrimsel bir basamağı da aydınlatıyor. En önemlisi ise keşif, Japonya’daki dinozorlar hakkında yeni bilgiler sağlayıp yeni sorular soruyor.
Geniş, basık burunlarıyla bilinen hadrozorlar, tüm dinozorlar arasında en yaygın bulunanlardan. Bitki yiyen bu dinozorlar, 65 milyon yıldan uzun bir süre önce Geç Kretase döneminde yaşamış. Fosilleşen kalıntıları ise Kuzey Amerika’da, Avrupa’da, Afrika’da ve Asya’da bulunmuş.
Çiğnemeye özel şekilde uyum sağlayan hadrozorların yanak taraflarında birbirine yakın yüzlerce diş varmış. Dinozorların dişleri aşınıp düştükçe, diş bataryalarında bulunan yeni dişler veya mevcut dişlerin altındaki diş sıraları yedek diş biçiminde çıkıyormuş. Hadrozorların etkili bitki çiğneme kabiliyeti, araştırmacıların söylediğine göre bu dinozorların çeşitliliğine, bolluğuna ve yaygın popülasyonuna yol açan etmenler arasında yer alıyor.
Southern Methodist Üniversitesi Dünya ve İnsan Çalışmaları Enstitüsü’nde çalışan eş yazar Anthony R. Fiorillo, Yamatozor‘un diş yapısının onu bilinen hadrozorlardan ayırdığını söylüyor. Yeni hadrozorun, diğer hadrozorlardan farklı olarak birkaç batarya pozisyonunda sadece tek işlevsel dişi bulunuyor ve çiğneme yüzeylerinde dallara ayrılan yükseltiler bulunmuyormuş. Bu durum, dinozorun diğer dinozorlara kıyasla farklı tip bitki örtülerini yemek üzere evrimleştiğini akla getiriyor.
Yamatozorlar, omuzları ve ön uzuvlarının gelişimiyle de diğerlerinden ayrılıyor. Bu evrimsel basamak, hadrozorun yürüyüş şeklinin iki ayaktan dört ayağa geçmesini sağlamış.
Geçenlerde Scientific Reports bülteninde yayımlanan araştırmanın yazarları arasında Hokkaido Üniversitesi Müzesi’nde çalışan Yoşitsugu Kobayaşi, Okayama Bilim Üniversitesi’nde çalışan Ryuji Takasaki, Japonya Doğa ve İnsan Faaliyetleri Müzesi’nde çalışan Katsuhiro Kubota ve Southern Methodist Üniversitesi’nde çalışan Anthony R. Fiorillo bulunuyor.
Southern Methodist Üniversitesi. Ç: O.
