Ateşe hükmetmek, insanlara doğal dünyada hakimiyet kazandırmış. Yale Üniversitesi’nin önderliğinde yürütülen bir çalışma, antik insanların alevlerle bütün ekosistemleri önemli biçimde değiştirdiğini gösteren en eski kanıtları sunuyor.
Üç gün önce Science Advances bülteninde yayımlanan çalışma; arkeolojik kanıtlar ile (92.000 yıl öncesine giden yoğun taş yapıt kümeleri) Afrika’nın doğusundaki Malawi Gölü’nün kuzey kıyılarında elde edilen paleoçevresel verilerle birleştirerek, ilk insanların ekosistem mühendisleri olduğunu belgeliyor. Bu insanlar ateşi, bölgedeki ormanların yeniden büyümesini engelleyen şekilde kullanmış ve bugün bile var olan, yayılan bir çalılık meydana getirmiş.
Çalışmanın baş yazarı, Yale Üniversitesi Fen Bilimleri ve Sanat Fakültesi’nde yardımcı insanbilim profesörü olan Jessica Thompson şöyle aktarıyor: “Bunlar, insanların ekosistemlerini ateşle temelden dönüştürdüğünü gösteren en eski bulgular. Geç Pleistosen Çağı itibarıyla, insanların ateşi gerçekten yeni şekillerde kullanmayı öğrendiğini gösteriyor. Bu vakada insanların yaktığı yerler, bölgedeki ormanların bugün gördüğümüz ağaçlık alanlarla değişmesine yol açmış.”
Çalışmada Birleşik Devletler, Afrika, Avrupa, Asya ve Avustralya’dan 27 bilim insanı yer alıyor. Araştırmacıların incelediği insan yapıtları, en az 315.000 yıl öncesine uzanan Orta Taş Devri’nde Afrika genelinde üretilen tipten. En eski modern insanlar bu dönemde ortaya çıkmış. Afrika kazıbilimsel kayıtları, biliş ve sosyal karmaşıklıkta bu dönemde önemli ilerlemeler olduğunu gösteriyor.
Mike Cummings/Yale Üniversitesi. Ç: O.
