Dünya’nın Merkezinden Gelen Güneş Rüzgarı

0
31 Ağustos 2012'de, Güneş'in atmosferi taç kürede gezen bir lif uzaya doğru püskürürken. Fotoğraf: NASA

Bilim insanlarının yaptığı yüksek hassasiyetli soy gaz analizleri, Güneş’in ilkel halinden gelen güneş rüzgarı parçacıklarının 4,5 milyar yıl önce Dünya’nın çekirdeğini kapladığını gösteriyor. Heidelberg Üniversitesi Dünya Bilimleri Enstitüsü’nde çalışan araştırmacılar, söz konusu parçacıkların milyonlarca yılda üst kısımdaki kaya mantosuna ulaştığını belirlemiş. Bilim insanları, üzerinde çalıştıkları demir bir gök taşında Güneş kaynaklı soy gazlar olduğunu tespit etmiş. Bu gibi gök taşları, kimyasal bileşimleri sebebiyle sık sık Dünya’nın metalik çekirdeğinin doğal modeli şeklinde kullanılıyor.

Nadir görülen bu demir gök taşı sınıfı, Dünya’da bilinen tüm gök taşı bulgularının yalnızca yüzde beşini oluşturuyor. Bu cisimlerin çoğu, Güneş Sistemi’nin ilk bir ila iki milyon yılında oluşan daha büyük asteroitlerden çıkan parçaları teşkil ediyor. ABD’nin Washington şehrinde yer alan ve şimdilerde Dünya Bilimleri Enstitüsü’nün Klaus Tschira Kozmokimya Laboratuvarı’nda incelenen bu demir gök taşı, neredeyse bir asır önce bulunmuş. Cismin adı, keşfedildiği Kolorado eyaletinde bulunan konumundan geliyor. Metal bir diski andıran gök taşı, altı cm kalınlığında ve yaklaşık 5,7 kilogram ağırlığında.

Araştırmacılar yaptıkları çalışmanın sonucunda, bu demir gök taşında Güneş’e ait bir bileşen olduğunu kesin şekilde doğrulamayı başarmış. Çalışmalarında bir soy gaz kütle tayfölçeri kullanan bilim insanları, Washington gök taşından alınan numunelerde güneş rüzgarına özgü helyum ve neon izotop oranları taşıyan soy gazlar bulunduğunu belirlemiş. Takım üyesi Dr. Manfred Vogt, “Güneş’in imzasını, baskın evrendoğumsal soy gazlar ile atmosfer kaynaklı bulaşlardan ayırmak için yapılan ölçümlerin olağanüstü derecede hassas ve kesin olması gerekiyordu” diyor.

Araştırma takımı, Güneş Sistemi’nin ilk zamanlarındaki bu güneş rüzgarı parçacıklarının, ana Washington asteroidindeki ilk maddeler tarafından hapsedildiğini düşünüyor. Parçacıklar ile birlikte hapsolan bu soy gazlar, asteroit çekirdeğini oluşturan sıvı metalde çözünmüş.

Araştırma Cuma günü Communications Earth & Environment bülteninde yayımlandı.

Heidelberg Üniversitesi. Ç: O.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz