Galaksimizin merkezi yakınlarında tuhaf bir şey oluyor.
Gökbilimciler Dünya’dan yaklaşık 25.000 ışık yılı uzaklıkta, yeniden ortaya çıkmadan önce neredeyse aylarca kaybolan tuhaf bir yıldız keşfetmişler.
Bilim insanları, VVV-WIT-08 adı verilen bu yıldızın yeni bir yıldız sınıfına ait olabileceğini düşünüyor. Güneş’in en az 100 katı büyüklükteki bu dev canavarların etrafında dönen gizemli bir cisim, yıldızları onlarca yılda bir gölgede bırakıyor.
Özel sönükleşme imzaları barındıran yıldızlar, sonsuz bir büyüleyicilik sergiliyor. Uzay çoğunlukla boş olsa da, evrende bulunan tüm o şeylerden bazılarının bu şekilde hizalanması mantıklı görünüyor; yani bazı yıldızlar, bizim dünyevi bakış açımıza göre zaman zaman sönükleşiyorlar.
Fakat bazen bu şeylerin ne olduğunu söylemek zor. Dev bir gezegen mi? Uzay tozu mu? Altüst olmuş bir cismin enkazı mı? Kozmik bir ejderha mı?
VVV-WIT-08’in durumu sıradışı. Diğer yıldızlar ışık seviyelerinde benzer düşüşler sergilese de, hiçbiri bu kadar büyük olmamış. Gökbilimcilerin düşündüğüne göre durumun sebebi, başka bir yıldız veya gezegen olabilir. Bu yıldız veya gezegen, VVV-WIT-08’in etrafındaki uzun bir yörüngede yer alan ve görüş açımızdan geçtiği sırada yıldızı tamamen örten kalın, mat bir toz diskiyle çevrelenmiş olabilir.
İskoçya’daki Edinburgh Üniversitesi’nde çalışan gökbilimci Sergey Koposov, “Bizim ile bu uzaktaki yıldızın arasından geçen karanlık, büyük ve uzun bir cisim gözlemlemiş olmamız inanılmaz” diyor. “Ancak sadece, kökeninin ne olabileceğine yönelik tahmin yürütebiliyoruz.”
Dev bir disk barındıran yörünge refakatçisi modeli, daha önce eşine rastlanmamış bir şey değil. Örneğin süper dev yıldız Epsilon Aurigae, çok iyi bilinen meşhur bir örnek. Bu yıldızın etrafında, 27 yıllık bir yörüngede dönen ve yıldızı 730 güne kadar yüzde 50 civarı sönükleştiren diskle gizlenmiş bir refakatçi bulunuyor.
Daha sonra, 69 yıllık yörüngesiyle kendisini 3,5 yıl boyunca gölgeleyen tozlu bir refakatçiye sahip kızıl dev TYC 2050-672-1 sistemi bulunuyor.
VVV-WIT-08’in (“WIT”, “Bu ne?” anlamına geliyor; evet, komik) tespit edildiği VISTA Samanyolu’ndaki Değişkenler (VVV) gözleminde, aynı davranışı sergilediği görülen başka bir çift aday daha tespit edilmiş. Bu yıldızlara yönelik veriler VVV-WIT-08’in verileri kadar tam olmadığından, henüz tanımlanamıyorlar.
Araştırmacıların çalışması Monthly Notices of the Royal Astronomical Society bülteninde yayımlandı.
Michelle Starr/ScienceAlert. Ç: O.
