Hasarlı dişler kendilerini iyileştirebilseydi nasıl olurdu? Harvard ve Nottingham Üniversitesi’nde yürütülen bir projede bu fikirden ilham alınmış.
Diş hekimleri, dişteki çürüğü delip yerine dolgu yerleştirerek her yıl yüz milyonlarca dişi tedavi ediyor.
Fakat Nottingham Üniversitesi’nde tedavi amaçlı biyomalzeme araştırmacısı olan Adam Celiz, bu dolguların yüzde 10 ila 15’inin başarısız olduğunu söylüyor. Bu durum, milyonlarca kanal tedavisi yapılmasına yol açıyor. Kanal tedavisinde dişin köküne giden kanallar açılarak, dişin merkezinde yer alan ve damar, sinir ile bağ doku içeren yumuşak doku diş pulpası kaldırılıyor. Kanal tedavisi dişi zayıflatabiliyor ve dişin en sonunda çekilmesi gerekebiliyor.
Celiz ve beraber çalıştığı diğer araştırmacılar, diş pulpasındaki kök hücreleri büyümeye teşvik edebilen ve yapay biyomalzemeden oluşan yeni bir dolgu tipi geliştirmişler. Bu biyomalzeme, tıpkı sıradan dolgular gibi dişe naklediliyor ve morötesi ışık ile sertleştiriliyor.
Laboratuvarda yapılan testlerde dolgular, kök hücreleri çoğalıp farklılaşarak dentine dönüşmeye teşvik etmiş (diş minesinin altında dişin büyük bir bölümünü meydana getiren kemiksi dokuya dentin deniyor). Araştırmacılar bu kök hücrelerin hasarlı bir dişte kullanılması halinde, dolgunun yerleştirilmesiyle oluşan tipte hasarların onarılabileceğini düşünüyor. Biyomalzeme dolgusu, aslında dişin kendini onarmasını sağlıyor.
Celiz, gelecekte tüm dolguların bu gibi yenileyici malzemelerden yapılabileceğini ve bu sayede hasarlı dişlerin kendi kendini onarabileceğini, dolguların başarı oranının artabileceğini ve belki de çoğu kanal tedavisine ihtiyaç duyulmayacağını düşünüyor.
Coby McDonald/Popular Science. Ç: O.
