Hawking’in Kara Delik Kuramı İlk Defa Gözlemsel Şekilde Onaylandı

0
Çarpışan kara deliklerin uzay-zaman dokusunda yarattığı dalgalanmaları gösteren bir illüstrasyon. Canlandırma: NASA

Evrendeki en olağanüstü cisimlerin bile uyması gereken belli kurallar var. Kara deliklerin ana kurallarından biri, bu cisimlerin olay ufku alanlarının (hiçbir şeyin dışarıya kaçamadığı sınır) asla daralmaması gerektiğini söylüyor. Bu kural, söz konusu kuramı 1971’de ortaya atan fizikçi Stephen Hawking’e ithafen Hawking’in alan kuramı şeklinde biliniyor.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ve diğer kurumlarda çalışan araştırmacılar, aradan geçen elli yıl sonra kütleçekim dalgalarını gözlemleyerek Hawking’in alan kuramını ilk defa onaylıyorlar. Araştırmacıların bulguları Physical Review Letters bülteninde yayımlandı.

Araştırmacılar çalışmada, 2015 yılında Lazer Girişimölçer Kütleçekim Dalgası Gözlemevi (LIGO) tarafından tespit edilen ilk kütleçekim dalgası sinyali olan GW150914’e daha yakından bakıyor. Sinyal, sarmal şekilde birbirlerine doğru gelerek yeni bir kara delik oluşturan iki kara deliğin ürünü. Kara deliklerin birleşmesi sonucunda, kütleçekim dalgası şeklinde uzay zamanda yayılan devasa miktarda enerji açığa çıkmış.

Eğer Hawking’in alan kuramı doğruysa, o zaman bu yeni kara deliğin ufuk alanı kendisini meydana getiren kara deliklerin toplam ufuk alanından küçük olmamalı. Yeni çalışmada ise fizikçiler, çarpışmanın öncesinde ve sonrasında GW150914’den gelen sinyali yeniden çözümleyerek toplam olay ufku alanının birleşmeden sonra azalmadığını keşfetmişler. Bilim insanları, bu sonucun %95 kesin olduğunu ifade ediyor.

Araştırmacıların bulguları, matematiksel şekilde kanıtlanan fakat şimdiye kadar doğada hiç gözlemlenmeyen Hawking’in alan kuramının ilk doğrudan gözlemi niteliğinde. Araştırma takımı gelecekteki kütleçekim dalga sinyallerini de test ederek, Hawking’in kuramının daha fazla doğrulanıp doğrulanamayacağını görmek istiyor.

 

 

 

 

Kaynak: Massachusetts Teknoloji Enstitüsü. Çeviren: Ozan Zaloğlu.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz