Çok Temiz Ortamlarda Yetişen Çocukların Bağışıklık Sistemi Zayıflamıyor

College London Üniversitesi ve Londra Hijyen & Tropikal Tıp Üniversitesi’nde yapılan yeni bir çalışmaya göre, modern toplumun aşırı temiz olduğunu ve bu durumun çocukların bağışıklık sistemini bozduğunu söyleyen kuram artık halının altına süpürülebilir.

Tıptaki bu ‘temizlik hipotezi’, çocukluğun ilk dönemlerinde belli mikroorganizmalara maruz kalınmasının bağışıklık sisteminin gelişimine katkı yaparak, alerjik hastalıklara karşı koruma sağladığını belirtiyor.

Fakat halk arasında, 21. yüzyıl Batı toplumunun çok fazla hijyenik olduğuna yönelik yaygın bir görüş bulunuyor. Bu sebeple, bebek ve çocukların hayatın ilk dönemlerinde mikroplara pek maruz kalmadığı ve bu yüzden alerjilere karşı direnç geliştiremediği düşünülüyor.

Journal of Allergy and Clinical Immunology bülteninde yayımlanan yeni çalışmada ise araştırmacılar, bu kuramı çürüttüğünü söyledikleri dört önemli sebebe işaret ediyor ve “kendi iyiliğimiz için fazla temiz” olmadığımıza karar veriyorlar.

Tıbbi mikrobiyoloji profesörü ve çalışmanın baş yazarı Graham Rook şöyle aktarıyor: “Hayatın ilk dönemlerinde mikroorganizmalara maruz kalmak, bağışıklık sisteminin ve metabolik sistemlerin ‘eğitimi’ bakımından gerekli bir durum”

“Bağırsaklarımızda, cildimizde ve solunum yollarımızda yaşayan organizmalar da sağlığımızı yaşlılık dönemine kadar korumada önemli bir rol oynuyor: Dolayısıyla, çoğunlukla annelerimizden, diğer aile üyelerinden ve içinde yaşadığımız doğal ortamdan gelen bu faydalı mikroorganizmalara ömür boyu maruz kalmamız gerekiyor”

“Fakat 20 yıldan uzun bir süredir, hastalığa sebep olan mikroplara maruz kalmayı durdurmada gerekli olan el ve ev temizliğinin, faydalı organizmalara maruz kalmayı da önlediğini söyleyen bir inanış mevcuttu”

“Bu makalede, patojenlerden kurtulmamızı sağlayan temizlik ve hijyen ihtiyacıyla, bağırsaklarımızda bulunup bağışıklık sistemi ve metabolik sistemleri hazırlaması gereken mikrobiyal girdi ihtiyacı arasındaki bariz çatışmayı sonlandırmak için yola koyulduk.”

Bulguları inceleyen araştırmacılar, dört unsura işaret ediyor.

• İlk olarak, çağdaş bir evde bulunan mikroorganizmalar çoğunlukla bağışıklık için gerekli olan mikroorganizmalar değil.
• İkinci olarak ise aşılar, bizi hedefledikleri enfeksiyondan korumaya ek olarak bağışıklık sistemlerimizi güçlendirmek için de birçok şey yapıyor ve artık belli patojenlere maruz kaldığımızda ölme tehlikesinin bulunmadığını biliyoruz.
• Üçüncüsü; doğal, yeşil çevrede yaşayan mikroorganizmaların sağlığımız için özellikle önemli olduğunu gösteren sağlam kanıtlarımız var. Evde uygulanan temizlik ve hijyenin, doğal ortama maruz kalmamızla ilgisi yok.
• Son olarak da yakın zaman önce yapılan araştırmaların gösterdiğine göre; salgın hastalık uzmanları ev temizliği ile alerji gibi sağlık sorunları arasında bir bağlantı bulduğu zaman, bu durum genelde organizmaların yok edilmesinden değil, akciğerlerin alerjik tepki gelişimini teşvik eden türden bir hasara sebebiyet veren temizlik ürünlerine maruz kalmasından kaynaklanıyor.

Kaynak: College London Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.