Bir Kara Deliğin Arkasındaki Işığın İlk Tespiti

1
Görüntü: Dan Wilkins

Stanford Üniversitesi’nde astrofizikçi olan Dan Wilkins, 800 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir galaksinin merkezinde yer alan süperkütleli kara deliğin evrene fırlattığı X-ışınlarını izlerken ilginç bir kalıp olduğunu fark etmiş. Heyecan verici ancak benzersiz olmayan bir dizi parlak X-ışını parlaması gözlemlemiş. Sonrasında ise teleskoplar, beklenmedik bir şey kaydetmiş: Bu parlak ışıklardan daha ufak olan, daha geç gelen ve farklı “renklere” sahip ilave X-ışını parlamalarını…

Kurama göre bu parlak yankılar, kara deliğin ardından yansıyan X-ışınlarıyla tutarlılık gösteriyormuş. Fakat ışığın geldiği bu yer, kara deliklere yönelik temel bir anlayışa göre bile tuhaf görünüyor.

Stanford Üniversitesi Kavli Parçacık Astrofiziği ve Evrenbilim Enstitüsü ile SLAC Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı’nda çalışan araştırmacı Wilkins şöyle söylüyor: “O kara deliğe giden hiçbir ışık dışarı çıkmaz. Bu yüzden, kara deliğin arkasındaki herhangi bir şeyi göremiyor olmamız gerekir.” Fakat bu gözlemi mümkün kılan şey, kara deliğin bir başka tuhaf özelliği. “Bunu görebilmemizin sebebi, o kara deliğin etrafındaki uzayı, ışığı ve manyetik alanları bükmesi” diye açıklıyor Wilkins.

Bugün Nature bülteninde yayımlanan bir makalede detayları anlatılan bu tuhaf keşif, bir kara deliğin arkasındaki ışığın ilk kez doğrudan gözlemlenişini temsil ediyor. Einstein’ın görelilik kuramıyla tahmin edilen bu senaryo, şimdiye dek hiç doğrulanmamış.

Stanford Üniversitesi Beşeri Bilimler ve Fen Bilimleri Fakültesi ile SLAC’da fizik ve parçacık fiziği profesörü olan eş yazar Roger Blandford şöyle aktarıyor: “Astrofizikçiler bundan 50 yıl önce bir kara deliğin yakınındaki manyetik alanın nasıl davranabileceğine yönelik tahminler yürüttükleri zaman, günün birinde bunu doğrudan gözlemleyecek yöntemlerimizin olabileceğini ve Einstein’ın genel görelilik kuramını faaliyet halindeyken görebileceğimizi bilmiyorlardı.”

 

 

 

 

Yazar: Taylor Kubota/Stanford Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.

1 Yorum

  1. Az kutleye sahip olmud karadelerin simdiye kadar coktan yok olmalari gerekirkrn, kuylesi bundan biraz daha fazla olanlarin rontgen isinlari , ya da gama isinlari gibi isima yayiyot
    Olmalidirlar.rontgen ya da gsmma isinlari , isik dalgalarins benzer ama dalga boylari kisadir. Bunlsta jara d3mek biraz zordur, aslinxa bembeyaz olup yuksek megavatlik bir guclr enetji yayarlar.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz