Yapılan yüksek güçlü yeni bir sanal canlandırmaya göre galaksilerin sarmal kolları, merkezde bulunan süperkütleli kara deliklerine gaz toplamaktan sorumlu.
Northwestern Üniversitesi’nde başlatılan bu sanal canlandırma, gazın nasıl evren boyunca akarak süperkütleli bir kara deliğin merkezine kadar gittiğini gösteren ilk canlandırma niteliğinde. Yapılan diğer canlandırmalarda kara delik büyümesi modellense de, süperkütleli kara deliklerin evrimine yarayan sayısız kuvvet ve etmenin kapsamlı şekilde hesaba katılacağı kadar kuvvetli olan ilk tekil bilgisayar canlandırması bu olmuş.
Canlandırma, inanılmaz derecede parlak olan ve hızlı büyüyen kara delikler kuvasarların gizemli doğasına da nadir bir bakış fırsatı sunuyor. Evrendeki en büyük cisimlerden olan kuvasarlar, parlaklıklarıyla çoğu zaman galaksilerin tamamını gölgede bırakıyor.
Northwestern’de çalışan ve makalenin yazarlarından biri olan Claude-Andre Faucher-Giguere, “Uzak kuvasarlardan gözlemlediğimiz ışık, gücünü gazın süperkütleli kara deliklere düşmesi ve bu süreçte ısınmasıyla alıyor” diyor. “Yürüttüğümüz canlandırmalar, sarmal kollar gibi galaksi yapılarının kütleçekim kuvvetlerini kullanarak normalde daima galaksi merkezinde dönecek olan gazları ‘frenlediğini’ gösteriyor. Bu frenleme mekanizması, gazın kara deliklere gitmesini sağlıyor. Kütleçekimsel frenler veya torklar ise gözlemlediğimiz kuvasarları açıklayacak kadar güçlü.”
Araştırma üç gün önce The Astrophysical Journal bülteninde yayımlandı.
Yazar: Amanda Morris/Northwestern Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
