Bilim insanları, insan dilinin öncüllerine en yakın şeyler olduğuna inanılan orangutanların çağrı sinyallerinin, ormanda anlam kaybetmeden uzun mesafeler katettiğini göstermişler. Warwick Üniversitesinde çalışan araştırmacılara göre bu durum, insan konuşmasının evrimine dönük kabul gören matematiksel modele kuşku düşürüyor.
Matematikçilerin geliştirdiği ve günümüzde kabul edilen modele göre insanların ataları, yaptıkları çağrıların seslerini belli şekilde diziyor ve böylelikle sinyal içeriğinin uzak mesafedeki bir alıcıya taşınma şansını artırıyor. Sinyal kalitesi uzun mesafelerde azaldığından, insan atalarının sesleri belli şekilde birbirine bağladığı ve bu sayede bir bilgi paketini bozulsa bile etkili şekilde ilettiği öne sürülmüş.
Warwick Üniversitesi Psikoloji Bölümünde çalışan araştırmacılar, bu modeli incelemek üzere deneysel veriler toplamaya koyulmuş. Bu doğrultuda, orangutanların daha önce toplanan iletişim kayıtlarında yer alan bir dizi sesi seçmişler. Ünsüz ve ünlü benzeri belli sinyaller, yağmur ormanında 25, 50, 75 ve 100 metrelik mesafelerde çalınıp yeniden kaydedilmiş. Sonrasında alınan sinyallerin kalite ve içeriği analiz edilmiş. Elde edilen sonuçlar, geçen hafta Biology Letters bülteninde yayımlandı.
Araştırmacılar sinyalin kalitesi azalsa da, içeriğinin uzun mesafede bile halen korunduğunu keşfetmişler. Aslında çağrıların bilgisel özellikleri, sinyal duyulamaz hale gelene kadar korunmuş. Bu durum, dil gelişiminin günümüzde kabul edilen kuramına şüphe düşürüyor.
Harvard’da çalışan bilim insanlarının 20 yıl önce ortaya koyduğu bu kuramda, atalarımızın kullandığı sinyallerin bir hata sınırına ulaştığı varsayılıyor. Bu noktada bir sinyal alınıyor ancak anlamını kaybetmiş oluyor. Bilim insanlarına göre atalarımızın sesleri birbirine bağlama sebebi, içeriğin uzun mesafede yolculuk etme şansını artırmak.
Kaynak: Warwick Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
