Çoğumuz ışığı hiç düşünmeden, genelde de çok sıradan biçimde sürekli kontrol ederiz: Güneş gözlüğü takar ve güneş kremi sürer ya da perdeleri açıp kaparız.
Fakat ışık, yüksek teknolojiyle de kontrol edilebilir. Örneğin bunu okuduğunuz bilgisayarın, tabletin ya da telefonun ekranı gibi. Bir diğer alan da, fiber optik kablolar boyunca veri taşımak üzere sinyal meydana getiren ışığın kontrol edildiği telekomünikasyon alanı.
Bilim insanları, ışığı laboratuvarda kontrol etmek için de yüksek teknolojili yöntemler kullanıyor. Şimdiyse sadece üç atom kalınlığındaki özel bir malzemenin kullanıldığı yeni bir buluş sayesinde, ışığı hiç olmadığı kadar kesin şekilde kontrol edebiliyorlar.
Mühendislik ve Uygulamalı Bilimler Fakültesinde uygulamalı fizik ve malzeme bilimi profesörü olan Howard Hughes’in laboratuvarında yürütülen çalışma, üç gün önce Science bülteninde yayımlandı.
Çalışmayı anlamak için, öncelikle ışığın dalga halinde var olduğunu ve kutuplanma şeklinde bilinen bir özellik sergilediğini hatırlamakta fayda var. Kutuplanma, dalgaların titrediği yönü tarif ediyor. Okyanusun ortasında sallanan bir teknede bulunduğunuzu hayal edin: Okyanus dalgaları dikey bir kutuplanma sergiler; yani dalgalar teknenin altından geçtikçe tekne aşağı ve yukarı doğru hareket eder. Işık dalgaları da aynı şekilde davranır fakat bu dalgalar, herhangi açıda kutuplanabilir. Bir tekne ışık dalgalarına konulacak olsaydı sağa sola, çapraz ve hatta sarmal şekilde sallanabilirdi.
Kutuplanma faydalı olabilir çünkü ışığın belli şekillerde kontrol edilmesine olanak sağlar. Örneğin güneş gözlüğünüzdeki mercekler, ışık parlamasını önler (ışık, pencere veya araba gibi bir yüzeyden yansıdığı zaman sıklıkla kutuplanır). Bir hesap makinesinin ekranı, ışığı kutuplandırarak ve bazı alanlarda engelleyerek okunaklı rakamlar oluşturur. Kutuplanmış ışığın engellendiği alanlar karanlık görünürken, ışığın engellenmediği alanlar açık görünür.
Atwater ve çalışmanın diğer eş yazarları, yeni makalelerinde fosfor atomlarından meydana oluşan üç adet katman kullanarak ayarlanabilir, hassas ve son derece ince bir kutuplandırma malzemesini nasıl oluşturduklarını anlatıyorlar.
Yazar: Emily Velasco/California Teknoloji Enstitüsü. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
