Yapılan yeni bir çalışmanın ortaya çıkardığına göre teropod dinozorların çeneleri zamanla daha kuvvetli olacak biçimde evrimleşerek, dinozorların daha sert yiyecekleri tüketmesine olanak sağlamış.
Dijital modelleme ve bilgisayar canlandırması kullanan araştırmacılar, teropodların çenelerinde ortak bir güçlenme eğilimi belirlemişler. Arka çene kısmı tüm gruplarda genişlerken, etçillerde yukarı doğru dönen ve hepçillerde de aşağı doğru dönen bir çene evrimleşmiş.
Bulgularını dün Current Biology bülteninde sunan bilim insanları, biyomekanik analizin ortaya çıkardığı bu şekil değişimlerinin, çenelerin ısırırken mekanik açıdan daha istikrarlı olmasını sağladığını ve kemiğin kırılma olasılığını en aza indirdiğini göstermişler.
Birmingham Üniversitesinde çalışan bilim insanlarının öncülük ettiği uluslararası araştırma takımı, Tiranozor ve Velosiraptor gibi tipik etçiller ile ornitomimozorlar, terizinozorlar ve oviraptorozorlar gibi daha seyrek bilinen hepçillerin yer aldığı beş farklı teropod dinozor grubuna ait 40’ı aşkın alt çenenin dijital modelini oluşturmuş.
Birmingham Üniversitesinde çalışan ve araştırmaya öncülük eden doktora araştırmacısı Fion Waisum Ma şöyle aktarıyor: “Teropod dinozorlar popüler kültürde hep korkutucu avcılar şeklinde betimlense de, esasında beslenme düzenleri bakımından çok çeşitlilermiş. Çenelerin hem etçillerde hem de hepçillerde zamanla yapısal yönden daha güçlü hale geldiğini gözlemlemek ilginç. Bu durum, onlara geniş çeşitlilikte besinden yararlanma kabiliyeti sağlamış.
“Teropod dinozorlar, 165 milyon yıllık evrimsel tarihleri boyunca beslenme yönünden son derece yüksek bir değişim geçirmişler. Etçil olarak başlayıp, sonrasında daha özel etçillere, otçullara ve hepçillere evrimleşmişler. Beslenme mekanizmalarının nasıl değiştiğini incelemek, diğer omurgalı hayvanlarda meydana gelen beslenme değişimlerinin anlaşılmasında da büyük önem taşıyor.”
Kaynak: Birmingham Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
