Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve GRID-Arendal’ın yeni raporuna göre, arazi kullanımında meydana gelen değişimler ile iklim değişiminin orman yangınlarını daha sık ve şiddetli hale getirmesi bekleniyor. Olağanüstü yangın olaylarında 2030 yılında yüzde 14, 2050’nin sonunda yüzde 30 ve yüzyılın sonunda ise yüzde 50 artış yaşanması bekleniyor.
Makalede, devletlerin orman yangınlarına yaptığı harcamada köklü bir değişikliğe gidilmesi gerektiği ve yatırımların tepki ve yanıttan, önleme ve hazırlığa kaydırılması gerektiği belirtiliyor.
Orman Yangını Gibi Yayılan Tehdit: Olağanüstü Yangın Tehlikesinin Yükselişi başlıklı raporda, önceden orman yangınlarından etkilenmeyen Kuzey Kutup bölgesi ile diğer bölgelerde bile tehlike artışı görüleceği aktarılıyor. Raporun yayımlanmasından sonra, 193 ülke temsilcisi 28 Şubat ve 2 Mart 2022 arasında gerçekleştirilecek BM Çevre Toplantısı’nın 5. oturumu kapsamında Nairobi’de bir araya gelecek.
Yayın, hükümetleri yeni bir ‘Yangına Hazırlık Formülü’ benimsemeye çağırıyor. Bu kapsamda yapılan harcamaların üçte ikisinin planlamaya, önlemeye, hazırlığa ve kurtarmaya ayrılırken, üçte birinin ise yanıt çalışmalarına ayrılması tavsiye ediliyor. Günümüzde orman yangınlarına verilen doğrudan yanıtlar, genelde ilgili giderlerin yarısından fazlasını kapsıyor. Planlama ve önleme faaliyetleri ise yüzde birden daha küçük bir bölümü kapsıyor.
Makalenin yazarları, yangınların önlenmesi için bölgesel ve uluslararası çapta daha güçlü bir eşgüdüm ile beraber yerel bilgiler içeren veri ve bilim tabanlı izleme sistemlerinin birleştirilmesini öneriyor.
Hükümetlerin orman yangınlarına verdiği mevcut yanıtlarda, para genelde yanlış yere aktarılıyor. Orman yangınlarıyla mücadele etmek üzere hayatlarını tehlikeye atan acil servis çalışanları ve aktif itfaiyecilerin desteklenmesi gerekiyor. UNEP İcra Direktörü Inger Andersen, “Olağanüstü orman yangınları tehlikesini daha iyi hazırlanarak en aza indirmek zorundayız: Tehlikenin azaltılmasına daha fazla yatırım yapılmalı, yerel topluluklar ile birlikte çalışılmalı ve iklim değişimiyle mücadeleye olan küresel bağlılık kuvvetlendirilmeli” diyor.
Kaynak: Birleşmiş Milletler Çevre Programı. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
