Sabah önemli bir işiniz var ve kendiniz sizi gece 4’te uyandırıyor. Peki bunun sebebi ne ve tekrar yaşanmamasını nasıl sağlarsınız?
Kediler geceleyin faaliyet göstermek için evrimleşmiş olsa da, evcilleşme sırasında insanların yaşam şekillerine uyum sağlamışlar.
Evcil kediler en çok sabahın erken saatlerinde ve alacakaranlıkta aktif olmaya yatkınlar, gece yarısında değil. Faaliyet döngülerini de insan ev arkadaşlarına ayak uydurmak için değiştiriyorlar.
Buna göre siz gece uyurken, kedinizin de dinleniyor olması gerekiyor. Pek çok insan kedisiyle beraber uyuyor. ABD’de kadınlar arasında yapılan bir ankette, katılımcıların %30 kadarı en az bir kediyle uyuduğunu belirtmiş.
Peki bazı kediler neden gecenin ilerleyen saatlerinde oynamak istiyor?
Kedinizin sizi uyandırma sebebi, genelde bunu nasıl durduracağınızı anlamanıza yardımcı olacak. İşte kedinizin sizi uyandırmasının üç sebebi ve bunu önlemek için yapabileceğiniz şeyler.
1. Karnı aç olabilir
En yaygın sebepler arasında bu var. Maalesef uykusundan uyanan bir insanın yapacağı ilk şeylerden biri, kedisini beslemek olur. Söz konusu davranışın ödüllendirilmesine sebep olan bu durum, kedinin bu davranışı daha sık tekrarlamasına yol açabilir.
Sorunu ele almaya başlarken, kedinizin gün içinde yeterli beslendiğinden emin olun. Yatağa gitmeden hemen önce yemeğini verebilir veya onu tatmin edecek bir atıştırmalık sunabilirsiniz.
Kedinizi genelde sabah besliyorsanız, kedinizin uyanma zamanını kahvaltı zamanıyla ilişkilendirmediğinden emin olmanız gerekir. Yataktan çıktığınız vakit ile kedinize kahvaltı verdiğiniz vakit arasında en az yarım saat boşluk bırakın.
Ayrıca kedinizi eğiterek, yemek yemeyi başka bir şeyle ilişkilendirmesini de sağlayabilirsiniz; mesela “kahvaltı zamanı” demek gibi.
2. Belli bir rutini yoktur
Kediler öngörülebilirliği sever.
Hatta düzenli bir rutin tutturmanın, kedilerde stres seviyelerinin azalmasıyla bağlantılı olduğu keşfedilmiş.
Bir rutini devam ettirmek için öğün zamanlarını, oyun zamanlarını ve tarama işlerini her gün birbirine yakın zamanlarda tutmaya çalışın.
Kumu düzenli, tahmin edilebilir aralıklarla boşaltın (kedinizin sizi uyandırma sebeplerinden biri de kumun kirli olması veya yerinin değişmesi olabilir). Kum kutularının, kaselerin veya tırmalama direklerinin yerini gerekmedikçe değiştirmeyin.
Yaşadıkları ortamda değişen bir şey olursa (tatile gidersiniz, mobilyaların yerini değiştirirsiniz veya eve yeni bir misafir ya da evcil hayvan gelir), kediniz sabahın erken saatlerinde gerçekleştirdiği uyandırma sergisine geri dönebilir. Bu kedilerde tipik bir durumdur.
Rutinin mümkün olduğunca tutarlı kalmasını sağlayın. Kediniz en sonunda bu yeni normale alışacaktır.
3. Enerjisini gün içinde harcamıyordur
Kedilerin uyumayı sevdiği yaygın bilinen bir şey olsa da, tıpkı bizler gibi oynamayı ve bedenlerini hareket ettirmeyi de severler.
Kedinize ev içinde etkileşim kuracağı çeşitli oyuncak ve kaynaklara erişim imkanı sağlamak önemlidir; özellikle de evde sık durmuyorsanız.
Tırmalama tahtaları, kedilere tırmanma ve esneme alanı sunar. Toplar, yumuşak ve motorlu oyuncaklar oynama ve egzersiz yapma fırsatı sağlar.
Evde olduğunuz zaman, kedinizi etkileşimli bir oyuncakla (kedi çubuğu gibi) oynatın veya ev içinde kovalamaca oynayın. Hatta onun seveceğini düşündüğünüz bir oyun bile uydurabilirsiniz.
Kediler kolay sıkılır. Oyunları farklı zamanlarda oynayın ve kedinizle uyumak istediğiniz saatten önce oynamayın. Dışarı çıkmadan önce ve eve geldiğiniz zaman oynamak, kedinizin gece ses çıkarmamasına yardımcı olabilir.
İmdat! Bunları yaptım ama kedim yine beni uyandırıyor!
Kediniz bir süre daha sizi uyandırabilir. Hatta bu davranış, kediniz uyum sağlarken kısa vadede daha da kötü bir hal alabilir. Burada önemli olan, kedinizin davranışını gece ve sabahın erken saatlerinde görmezden gelmektir. Yapabilirseniz kalkmayın ve sizi uyandırdığı zaman onunla etkileşime girmeyin.
Eğer her şeyi denediniz ve kediniz sizi hâlâ uyandırıyorsa, veterinere danışma vakti gelmiş demektir. Bu davranışa neden olan bir sağlık durumu olabilir.
Umarız uyku ve uyanma vaktinin ne zaman olduğu konusunda kedinizle bir anlaşmaya varabilirsiniz. Hem kedinizi sevmek hem de uykunuzu almak kesinlikle mümkün.
Yazar: Jo Adetunji/The Conversation. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
