Bazı beceriler vardır ki, bunları bir kez kazanınca genelde tekrar öğrenmemize gerek kalmaz; bisiklet sürmek veya karşıdan karşıya geçmeden önce sağımıza solumuza bakmak gibi. Doğadaki öğrenme ve uzun dönemli hafıza üzerine yürütülen çoğu çalışmada, sadece bir grup hayvan türüne odaklanılmış. Şimdiyse Smithsonian Tropik Araştırma Enstitüsünde çalışan bilim insanları (STRI), geçtiğimiz ay Current Biology bülteninde yayımlanan yeni araştırmalarında kurbağa yiyen yarasalardaki (Trachops cirrhosus) uzun dönemli hafızanın ilk raporunu paylaşıyor.
Çalışmanın baş yazarı olan ve doktorasını yakın zaman önce Austin – Texas Üniversitesinde tamamlayan biyolog M. May Dixon, “Kurbağa yiyen yarasalar, bilişsel ve duyusal ekoloji üzerinde çalışmak için harika bir canlı modeli” diyor. “Öğrenme, bu hayvanların hayatlarında büyük bir rol oynuyor.”
Yarasaların bu bilgiyi öğrenme ve akıllarında tutma kabiliyeti, temel avları olan kurbağaları avladıkları sırada kurbağalardaki hangi çağrıların bir kurbağanın yenilebilir, zehirli veya taşınamayacak kadar büyük olduğunu gösterdiğini sürekli yeniden öğrenmek zorunda kalmadıkları anlamına geliyor.
Dixon ve meslektaşları, çalışma kapsamında 49 vahşi yarasayı telefondan çalınan zil seslerine tepki vermesi için eğitmiş. Zil seslerinin iki tanesine yanıt veren yarasalar, hoparlörde her seferinde balık ödülü bulmuşlar. Fakat diğer üç zil sesine yanıt verdikleri zaman ödül kazanmamışlar. Zil sesleri ödül belirttiği zaman hoparlöre uçmayı ve diğer zil seslerine yanıt vermemeyi öğrenmişler. Daha sonra mikroçip takılan yarasalar, yeniden Panama’nın Soberania Milli Parkı’na geri bırakılmış.
Araştırmacılar eğitim gören yarasaların sekiz tanesini bir ila dört yıl sonra yeniden yakalamış. Deneyde kullanılan sesler tekrar çalındığında, yarasalar dört yıl sonra bile ödül kazandıkları iki sesi tanıyıp bu seslere yanıt vermişler. Karşılaştırma amacıyla deneye, eğitim görmeyen ve kulaklarını dikkatli şekilde kıpırdatan fakat seslere doğru uçmayan 17 kaplumbağa yiyen yarasa da dahil edilmiş.
Yazar: Vanessa Crooks/Smithsonian Tropik Araştırma Enstitüsü. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
