Yapılan ufak çaplı bir çalışmada, kurtların veya köpeklerin doğrudan ya da dolaylı etkileşimlerden sonra insanları “cömert” veya “cimri” şeklinde ayırt ettiğine yönelik bulgulara rastlanmamış. Bilim insanı Hoi-Lam Jim ve Viyana Veterinerlik Tıbbı Üniversitesinde çalışan meslektaşları, bulgularını üç gün önce açık erişimli PLOS ONE bülteninde sundu.
Gruplar halinde yaşayan hayvanlar için bireylere yönelik itibar oluşturmak, işbirliği davranışında önemli bir rol oynayabilir. Köpekler insanlar ile işbirliği yaptığından, bazı araştırmacılar köpeklerin insanların üçüncü bir taraf ile olan etkileşimlerini gözlemleyerek bireysel insanlara özellik atfedebileceğini düşünmüş. Fakat konu üzerine yürütülen araştırmalarda karışık sonuçlara ulaşılmış. Ek olarak, eğer köpekler gerçekten de bu kabiliyete sahipse, kabiliyetin evcilleştirme sırasında mı evrimleştiği yoksa halihazırda kurt atalarda mı mevcut olduğu belli değil.
Jim ve meslektaşları, durumun açıklığa kavuşmasına yardımcı olmak üzere Avusturya’daki Kurt Bilimi Merkezinde dokuz kurt ve altı köpek ile bir çalışma yürütmüş. Denekteki her bir hayvan, iki insan ve bir köpek arasındaki etkileşimleri gözlemlemiş. Bu etkileşimlerde “cömert” insan köpeği beslerken, “bencil” insan ise yiyeceği vermemiş. Araştırmacılar sonrasında denek hayvanının bu iki insandan hangisine yaklaşmayı tercih ettiğine bakarak, hayvanın kafasında insanlara yönelik itibar oluşturup oluşturmadığına karar vermiş. İkinci aşamada ise her bir hayvanın, kendisine yiyecek veren ya da vermeyen insanlarla doğrudan etkileşime girdikten sonra itibar oluşturup oluşturmadığına bakılmış.
Sonuçlar üzerinde yapılan istatistiksel analizler, dolaylı ya da doğrudan gözlemler sonrasında ne köpeklerin ne de kurtların insanlara yönelik fikir edindiğini göstermiş. Bu sebeple bulgular, köpeklerin ve kurtların kafalarında itibar oluşturabildiği fikrini desteklemiyor.
Fakat kurtlar, bir köpekle olan etkileşimleri gözlemlerken cömert insana daha çok dikkat etmişler. Dahası ise iki kurt ve üç köpek, hem dolaylı hem de doğrudan gözlemi kapsayan birleşik tecrübeden sonra cömert insana yönelik tercih sergilemişler.
Araştırmacılar, bilim insanlarını konu üzerinde belki de daha fazla sayıda köpek ve kurt ile beraber ve ayrıca bağlamı daha dikkatli şekilde düşünerek daha fazla araştırma yapmaya çağırıyor. Örneğin bazı hayvanların stresli veya tehlikeli durumlarda itibar oluşturması daha muhtemel olabilir. Ancak bu gibi şeylerin deneysel olarak test edilmesi, ahlaki sebeplerle mümkün değil.
Kaynak: PLOS. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
