RIPE (Artırılmış Fotosentez Verimini Gerçeğe Dönüştürme) projesinde çalışan araştırmacılar, fotosentez üzerinde yapılan çoklu gen biyomühendisliğinin saha çalışmalarındaki önemli bir tarım ürününün verimini artırdığını ilk defa göstermişler. Bu hedef doğrultusunda on yıldan uzun süredir çalışan ve Illinois Üniversitesinin öncülük ettiği bir araştırma takımı, soya fasulyesi bitkilerini transgenik şekilde değiştirerek fotosentezin verimini artırmış ve kaliteden ödün vermeden daha yüksek verimlere ulaşmış.
Böylesine muhteşem sonuçlar daha iyi bir zamanda gelemezdi. BM’nin Küresel Gıda Güvenliği ve Beslenme Durumu 2022 başlıklı en yeni raporu, dünya nüfusunun yaklaşık %10’unun aç olduğunu gösteriyor. Son birkaç yıldır sabit şekilde kötüye giden dünya çapındaki açlık, küresel sağlığa yönelik diğer tüm tehditleri açık ara gölgede bırakıyor. UNICEF’e göre 2030 itibarıyla 660 milyondan fazla insanın gıda kıtlığı ve yetersiz beslenmeyle karşı karşıya kalması bekleniyor. Bu durumun en büyük iki sebebi ise gıda tedarik zincirlerinin (gıdaya erişimin) yetersiz olması ve mahsullerin iklim değişimi sebebiyle daha zorlu yetişme koşullarına maruz kalması. Yoksul ülkelerde gıdaya erişim imkanının ve tarım ürünlerindeki sürdürülebilirliğin iyileştirilmesi, bu çalışmanın ve RIPE projesinin ana hedefleri.
RIPE, Sahra altı Afrika’daki küçük toprak sahibi çiftçiler için tarım ürünlerinin fotosentetik verimliliğini geliştirerek küresel gıda üretimini artırmayı hedefleyen uluslararası bir araştırma projesi. Projeye destek verenler ise Bill & Melinda Gates Vakfı, Gıda & Tarım Araştırmaları Vakfı ile İngiltere Dışişleri, Devletler Topluluğu ve Kalkınma Dairesi.
RIPE projesinde araştırmacı bilim insanı ve çalışmanın baş yazarı Amanda De Souza, “Gıda güvencesi bulunmayan insanların sayısı giderek artıyor ve yapılan yansıtımlar, gidişatı değiştirmek için gıda tedariği seviyesinde bir değişim olması gerektiğini gösteriyor” diyor. “Yürüttüğümüz araştırma, en çok ihtiyaç duyan insanlar için gıda güvenliğine katkı yaparken, üretime daha fazla alan ayırmaktan kaçınmanın da etkili bir yöntemini gösteriyor. Fotosentezin iyileştirilmesi, verim potansiyelinde ihtiyaç duyulan sıçramayı elde etmek için büyük bir fırsat.”
Bulgular geçtiğimiz hafta Science bülteninde sunuldu.
Yazar: Allie Arp/ Urbana-Champaign – Illinois Üniversitesi Carl R. Woose Genom Biyolojisi Enstitüsü. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
