Liverpool John Moores Üniversitesi ve Montpellier Üniversitesinde çalışan gökbilimciler, dev bir yıldızın ömrü süpernova patlamasıyla sona ermek üzereyken uyarı veren bir ‘erken uyarı’ sistemi geliştirmişler. Çalışma Monthly Notices of the Royal Astronomical Society bülteninde yayımlandı.
Yeni çalışmada araştırmacılar, genelde Güneş’in 8 ila 20 katı kütlesi olan ve ömürlerinin son aşamasında (‘kırmızı süperdev’ aşaması) bulunan dev yıldızların, ömürleri sona ermeden önceki son birkaç ayda görünür ışıkta aniden yüz kat kadar soluklaşacaklarını belirlemişler. Işıktaki bu azalma, yıldızın etrafında gerçekleşen ve ışığa engel olan ani madde birikmesinden kaynaklanıyor.
Yıldızın bu maddeyi ne kadar sürede biriktirdiği bugüne kadar bilinmiyormuş. Şimdiyse araştırmacılar, kırmızı süperdevlerin bu patlama öncesi ‘kozaların’ içine gömüldüğünde nasıl görünebileceklerini ilk defa canlandırmışlar.
Eski teleskop arşivlerinde, görüntü alındıktan yaklaşık bir yıl sonra patlamaya geçen yıldızların görüntüleri görülüyor. Yıldızlar bu görüntülerde normal görünüyor. Bu durum, yıldızın çevresindeki teorik kozayı henüz oluşturamadığı anlamına geliyor. Dolayısıyla koza bir yıldan kısa süre içerisinde oluşuyor olmalı; yani son derece hızlı.
Kaynak: İngiltere Kraliyet Gökbilim Derneği. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
