Dünyanın yörüngesinde dolaşan bir uzay aracı, uzay çöpleri tarafından hasara uğrar. Muhtemelen bunu Gravity filminin bir sahnesi gibi hayal ediyorsunuz. Yanlış değilsiniz.
Bu olay, birkaç ay önce Uluslar arası Uzay İstasyonunda(ISS) da gerçekleşti. Paniğe gerek yok! Herkes iyi ve istasyon hala güvende. Ancak ISS’in camında 7 mm genişliğinde bir göçüğe sebep olan uzay çöpü hafife alınmaması gereken bir durum.
Astronot Tim Peake, hasarın resmini çekmiş ve şunları söylüyor, “Sık sık, uzay istasyonuna uzay çöpleri çarpıyor mu gibi sorular alıyorum. Evet- işte bu bizim Cupola camlarımızdan birindeki çatlak, neyse ki dört kat camla kaplanmış!”
Avrupa Uzay Ajansı(ESA) ve NASA bu hasarın, milimetrenin binde birinden büyük olmayacak kadar küçücük bir taşın, cama çok yüksek hızda çarpmasından kaynaklandığını düşünüyor. Olası tahminler, küçük bir metal parçası yönünde.
ESA fotoğrafla birlikte şunları not düşmüş:
“1 cm boyutundaki bir cisim, bir aleti ya da uydunun uçuş sistemindeki kritik bir fonksiyonu devre dışı bırakabilir. 1 cm den büyük herhangi bir şey istasyonun kalkanlarını delip geçebilirken, 10 cm den büyük herhangi bir şey ise bir uyduyu ya da uzay aracını paramparça edebilir.”
Bu kadar küçük cisimlerin bu kadar büyük etki yapabilmesinin sebebi yüksek hıza sahip olmaları. Uzay çöpleri (genellikle devre dışı bırakılmış uyduların kalıntıları), dünyanın etrafında saatte yaklaşık 28,163 kilometre (17,500 miles) hızla yol alıyorlar. NASA’nın tahminlerine göre dünyanın yörüngesinde dolaşan, bir bilyeden daha büyük boyutlarda 500.000 uzay çöpü parçası ve yanında milyonlarca, izinin sürülmesi imkansız oldukça ufak parçalar var.
İnsanlar, uzay çöpü oluşumunun azaltılması ve zaten var olanların temizlenebilmesi için birtakım yollar arıyorlar. Çöp-yiyen uzay vakumlarından, ağ ve lazerlere kadar bir sürü fikir var. Özel ve devlet destekli uzay programları sürekli arttığı için artık büyük bir hızla harekete geçme zamanı geldi.