Bilimde, kendimizi öğrenmek için primatlar üzerinde çalışırız. Orangutanlar genetik kodlarının %97’sini insanlarla paylaşır ve artmış beyin boyutu, sosyallik ile baş parmağın diğer parmakların karşısına konulabilmesi gibi ortak özelliklere sahiplerdir.
Ve şimdi büyük maymun kuzenlerimiz ile paylaşıyor olabildiğimiz bir özellik daha bulunuyor: konuşmak.
İngiltere’deki Durham Üniversitesi’nden araştırmacılar, Indianapolis Hayvanat Bahçesi’ndeki bir orangutanın konuşmayla ilgili bir durumda insan seslerini taklit etmesini sağlamak için başarıyla bir öğrenme oyunu kullandılar. Bu daha önce primatlar ile hiç yapılmamıştı.
Orangutanlar, genetik olarak insanlara çok benzerler ve onlar ile ortak bir atayı paylaşırlar.
Bu keşif, insanların konuşmaya yol açacak ilk becerileri nasıl geliştirdiğine ışık tutabilir.
Baş araştırmacı Adriano Lameria, New Scientist’ta bilimin bu keşiften hangi kazanımı elde edeceğini açıklıyor:
“Bu durum, ses sisteminin insanlarda tam gelişmiş konuşmaya doğru nasıl evrimleştiğini görmek amacıyla, orangutan ile insan soyları arasındaki ayrımdan önce yaşamış olan ilk insansıların ses becerileri hakkında daha fazla şey öğrenme potansiyeli sunuyor.”
Araştırmacılar bundan önce orangutanların kendi sesleri üzerinde kontrol sahibi olmadıklarına, bunun yerine sadece istemsiz uyarılma sesleri çıkardıklarına inanıyorlardı. Fakat bu araştırma, kendi seslerini kontrol etme potansiyeline sahip olduklarını açık bir şekilde gösteriyor.
Bilim insanları bunu keşfetmek amacıyla, kendilerinin çıkardığı farklı ton ve perdelerden oluşan sesleri tekrar ettiği için ödüllendirdikleri sekiz yaşındaki Rocky ile bir “oyun” oynadılar.
Rocky’nin bu oyunlarda çıkardığı sesler, tutsak ve vahşi nüfuslardaki 120’den fazla orangutanın sesiyle karşılaştırıldı ve Rocky’nin, insanların bir konuşma esnasında yaptığıyla aynı şekilde kendi sesi üzerinde kontrol sahibi olduğu bulundu.
Orangutan kardeşlerimizle yakın zamanda zeki tartışmalar yapıyor olacağız gibi görünmese de, bu seviyedeki ses kontrolü, insanların doğal dünyada en dinamik dil yeteneklerini sergilemeye nasıl uyum sağladığının resmini aydınlığa kavuşturabilir.
https://youtu.be/lPRFx6SRUjk
Rocky’nin, insan konuşmasını taklit ettiği bir oyun oynadığını gösteren video.
