KENDİ ROMA MANCINIĞINIZI YAPIN
Barutun icadından çok daha önce, eski ordular da birbirlerine her türden korkunç ama yaratıcı şeyler fırlatırdı. Örneğin Kartacalılar içine zehirli yılan doldurdukları kil çömlekleri düşman gemilerine fırlatırdı. Romalılar ise içi arı dolu çuvallarla düşmanlarına saldırırdı. Moğollar ise biyolojik savaşın iğrenç ama ilk örneklerinden birini sergilemiş, hastalık taşıyan cesetleri kale duvarlarının ötesine fırlatmışlardır.
Eski berbat günleri okurken aklıma oturduğum mahalledeki partilere renk katabilecek bir Roma lejyon mancınığı geldi. Orijinal Romalı ve Yunan mancınık mühendislerinin yazdığı içeriği bir ders kitabında buldum ve modern araçlar ve materyaller kullansam da modelimi gayet aslına sadık olması için tasarladım. Kolaylık olsun diye de boyunu küçülttüm.
Mancınık yayı olarak bükülmüş sicim kullandım. Eskiler bunun için farklı malzemeler ve özellikle at kılı kullanırdı ama ben kendir ve sisal lifi gibi naylondan daha az gerilen iplerin de muhteşem mancınık yayı olabildiğini gördüm. İp tümüyle gerildiğinde tüm yapıya akıl almaz bir yük bindiriyor. O yüzden tahta çerçevenin çok sağlam olması gerekli. Eklediğim çapraz destekler olmasa yay gerildiğinde mancınık paramparça olurdu.
Gergin yay mancınığın fırlatma kolunun hemen salıverilmesini de güçleştiriyor. Fakat yapı marketlerde bulunabilen acil durum mandalı hızlı ve kontrol edilebilir bir tetik. Mandal mekanizması yük taşıma yapısından ayrı olduğu için kolayca ayrılabiliyor.
Fakat iyi bir tetik varken bile cephaneyi doğru düzgün fırlatmak kolay değil. Çok erken bırakırsanız dümdüz yukarıya atış yapıyor. Çok geç bırakırsanız tam önünüze düşüyor. Ben fırlatacağım malzemeye bir ip bağladım ve bunun diğer ucunu fırlatma kolunun üstündeki bir tahta kamaya doladım. İp, yükle birlikte tam zamanında kamadan kurtuluyor ve ipin uzunluğu da güllenin ne kadar uçacağını belirliyor.
Roma usulü gülle fırlatmak yerine beysbol, burrito ve hatta içi dolu bira kutusu fırlattım (bira fırlatmanın pek iyi bir fikir olmadığı sonradan anlaşıldı). Taktiklerimle hiçbir savaş kazanamamış olabilirim ama çok eğlenceliydi.
Nasıl yapacaksınız?
Mancınığınızı yapmanın birçok yolu var. Buradaki çizimler ve talimatlar size önemli bilgiler verecek ama büyük olasılıkla bazı boyutları kendiniz belirleyeceksiniz. Ama bu hiç sorun değil çünkü bu bir Kendin Yap projesi ve deneme yanılma da işin eğlenceli yanı.
Mancınığın perspektif çizimi, mancınığın çerçevesini inşa ederken kullandığım tahta parçalarının boyutlarını ve sayısını gösteriyor. Ben kaliteli sedir ağacı kullandım çünkü güzel eskiyor ve otantik görünüyor. Ama herhangi bir yumuşak ağaç da olur.
- Çizimleri kılavuz olarak alıp kendinize sağlam bir çerçeve hazırlayın. Her bağlantı için en az iki tane 7,5 cm’lik ağaç vidası kullanarak çerçeveyi orta parçalara bağlayın. Açılı destek parçalarını dikey parçalara bağlamak içinse bir çift 11,43 cm’lik, bir çift de 12,5 cm’lik ağaç vidasına ihtiyacınız var.
- Üstteki orta parçaya fırlatma kolunun darbesini emmesi için bir parça koltuk süngeri yapıştırın.
- Tekerlekler isteğe bağlı. Ben ön ve arkadaki orta parçalara 12,5 cm’lik tekerlek taktım. Ama isterseniz mobiliteden vazgeçip tahta bloklar da kullanabilirsiniz.
- Fırlatma koluna bir halka başlı vida ve kolun üst kısmının ortasına 5 cm’lik başsız bir çivi takın. Arkadaki orta parçanın üstüne, tam orta noktasına bir acil durum kilidi yerleştirin.
- Mancınığın gücü, dolamanız gereken bir ip kangalından geliyor. Fotoğrafta gördüğünüz gibi, pulları yay delikleriyle hizalayın, 2 cm çaplı ağaç çivileri pullara geçirin ve ipi bu çivilerin etrafına dolayın. Fırlatma kolunu ipin ortasından geçirin, sonra ağaç çivileri fırlatma yönünün aksine döndürün. Bu, yayı gerecek. Ne kadar çok döndürürseniz cephaneyi o denli uzağa fırlatırsınız ama aşırı gerilim ağaç çivileri, hatta çerçeveyi bile kırabilir.
- Mancınığı ateşlemek için cephaneyi kısa bir iple bağlayın (en uygun uzunluğu deneme yanılmayla bulabilirsiniz) ve ipin diğer ucuna bir düğüm atın. Fırlatma kolunu arkadaki orta parçaya dayanacak biçimde ileri itin. Cephanenin düğümlü ipini fırlatma kolunun üstündeki çiviye geçirin, acil durum kilidini de fırlatma kolundaki halka başlı vidaya takın. Fırlatma kolunun dönüş ekseninden uzak durun. Şimdi acil durum kilidini aşağı çekip ateş edin.
- Yaptığınız mancınığın fotoğraf ya da videolarını bize yollayabilirsiniz.
Dikkat: Fırlatma kolundan uzak durun ve gözlerinizi koruyucu önlem alın. Fırlatacak malzeme seçerken sağduyulu davranın
.