Zürafalar “Sessiz Bir Yok Oluşa” Doğru Gidiyor

30 yılda neredeyse %40’ı yok oldu.

Dünyadaki en uzun hayvan, feci bir şekilde azaldı. Yeni bir araştırma, küresel zürafa nüfusunun son 30 yılda yüzde 40’tan fazla dikey bir düşüş gösterdiğini ortaya çıkardı.

Bu durum, zürafanın (Giraffa camelopardalis) artık Tehlike Altındaki Türler Kızıl Listesi‘nde resmî olarak “Eğilimli” şeklinde yer aldığı anlamına geliyor.

Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından sağlanan Kızıl Liste, şu an sadece bir tek zürafa türünü (G. camelopardalis) kabul etse de, araştırmacılar yakın zaman önce hayvanın dört farklı türünü belirlemişti.

IUCN, yeniden sınıflandırmayı onaylamadan önce daha fazla verinin gelmesini beklerken, rakamların 1985’te yaklaşık 151.702-163.452 bireyden 2015’te 97.562 bireye düşmesiyle, zürafalar konusundaki genel resim umutsuz görünüyor.

1985 yılındaki tahmine göre yüzde 36-40’lık bir azalma var ve bunun sonucunda Kızıl Liste’de ortaya çıkan değişim endişe verici.

Hayvanlar daha önce “En Düşük Endişe” şeklinde düşünülüyordu, yani yok olma tehlikesi en düşükteydi.

Bunun tersine, “Eğilimli” durumu, zürafaların vahşi doğada yüksek bir tehlike altında oldukları anlamına geliyor; bu sınıflandırma, yok olma ihtimallerini değerlendiren veya yok oluşu onaylayan dört sınıftan önceki son aşama.

Ayrıca, IUCN’nin bu durumdan kimin sorumlu olduğu konusunda şüphesi yok. Kuruluş, bu çarpıcı düşüşü, hayvanın yaşadığı bölgelerdeki insan nüfusu artışının etkilerine bağlıyor: bu bölgeler Afrika’nın güneyi ve doğusu ile daha az nüfusun bulunduğu batısı ve merkezi.

IUCN, olumsuz etkinin sebebinin, yasadışı avlanma, tarım ile madenciliğin genişlemesi yüzünden doğal yaşam alanı kaybı, insan-vahşi doğa çatışmasının artışı ve sivil kargaşanın bir bileşimi olduğunu söylüyor.

IUCN Zürafa ve Okapi Uzmanlık Grubu’nun eş başkanı Julian Fennessy şöyle söylüyor: “Zürafalar, safaride, basında ve hayvanat bahçelerinde sıklıkla görülse de, doğacıların da içinde bulunduğu insanlar, bu muhteşem hayvanların sessiz bir yok oluşa uğradığından habersiz.

“Dünyanın en simgesel hayvanlarından biri olan zürafalar için, çok geç olmadan elimizi taşın altına koymanın vakti geldi.”

Nüfustaki düşüş, Afrika’da yaygın olan diğer hayvanlar (gergedanlar ve Afrika aslanları da dahil) ile benzer bir eğilim gösterse de, IUCN bu oranın zürafalar için daha yüksek olduğunu söylüyor.

Fennessy, BBC‘den Matt McGrath’a şöyle söylüyor: “Filler ve gergedanlar konusunda büyük endişe olsa da, zürafalar radarın altında duruyordu fakat maalesef sayıları çok hızlı azalıyor ve çok kısa zamanda çok fazla azalmış olmaları bizi biraz şoka uğrattı,”

Savaşın harap ettiği bu bölgelerde, Kenya’nın kuzeyinde, Somali’de ve Güney Sudan ile Etiyopya’nın sınır bölgesinde zürafalar aslında savaşa yem oluyorlar. Büyük, son derece meraklı ve birçok insanı doyurabilecek bir hayvan.”

Fakat IUCN’nin şu anki zürafa sınıflandırmasına (dokuz alt türden oluşan bir tür) göre, genel rakamlar bakımından durum ümitsiz olsa da, haberlerin hepsi kötü değil.

Dokuz alt türden beş tanesinin nüfusu azalıyor ancak üç tanesinin miktarı aslında artarken, biri sabit duruyor.

Ancak IUCN, bu küçük başarıyı tutmaya çalışmak (ve nüfusların hızlı azalışını durdurmak) için bütün bölgesel hükümetlere çağrı yaparak, çok geç olmadan biyolojik çeşitlilik çabalarını artırmalarını istiyor.

Çünkü doğru miktarda irade gücü ve koruma programları ile birlikte, bu türden azalmalar aslında dengeli hale getirilebilir ve hatta tersine çevrilebilir.

Londra Hayvanbilim Topluluğu’ndan doğacı Chris Ransom, BBC‘ye şöyle söylüyor: “Güney Afrika, doğal yaşamı nasıl idare edebileceğinizin iyi bir örneği konumunda. Farklı koruma alanları arasında dolaşan birçok hayvan var. Bu durum, Afrika’nın geri kalan bölgelerinin çoğuna göre çok farklı bir senaryo.”

“Bence doğru koruma gayretleri ile zürafalar hayatta kalabilir ve hayvanların doğada yaşamasını sağlayabiliriz. Koruma konusunda pek çok başarı vakası var. Zürafalar da bunlardan biri olabilir.”

ScienceAlert