Bazı günler zaman su gibi akarken, bazı günlerde de geçmek bilmez. JNeurosci bülteninde yayımlanan yeni bir çalışma, bu durumun sebebini ortaya çıkarıyor: Zamana karşı hassas olan nöronların yorulması, zaman algımızı çarpıtıyor.
Beynin supramarjinal girus (SMG) bölgesindeki nöronlar, belli uzunlukta bir süre geçince ateşleniyor. Bu nöronlar bir uyarana belli süre tekrarlı şekilde maruz kaldığında ise yoruluyor. Diğer nöronlar normal şekilde ateşlenmeye devam ettiğinden, öznel zaman algımız bozuluyor.
Araştırmacılar Masamichi J. Hayaşi ile Richard B. Ivry, geçen sene yaptıkları bir araştırmada zaman kıyaslama görevi verilen deneklerin beyin faaliyetini fMRI yöntemiyle ölçmüş. Sağlıklı yetişkin deneklere, belli süreliğine art arda 30 defa gri bir çember (alıştırıcı) gösterilmiş. Bu alışma döneminden sonra kendilerine bir test uyaranı gösterilen katılımcılar, uyaranın ne kadar sürdüğünü tahmin etmişler. Alıştırıcının uzun süre gösterilmesi, deneklerin geçen zamanı olduğundan daha kısa algılamasına yol açmış. Alıştırıcının gösterildiği süre ne kadar kısa olursa, denekler de geçen süreyi o kadar uzun algılamışlar. SMG’de meydana gelen faaliyet, alıştırıcı ile test uyaranının gösterim uzunluğu benzer olduğunda azalmış. Bilim insanlarına göre bu durum, nöronların yorulduğunu gösteriyor. Bozulan zaman algısının boyutu, SMG’deki faaliyet miktarının azalmasıyla ilişkili durumdaymış; yani nöronlar ne kadar yorulursa, zaman algısı da o kadar çarpık hale gelmiş.
Kaynak: Amerikan Sinirbilim Birliği. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
