Eyvah!
Bu ayın başlarında bilim insanları, daha önceden tamamen yok edilen ve horsepox olarak adlandırılan bir virüsün DNA parçalarını nasıl bir araya getirdiklerini açıklayan bir makale yayınladılar.
Alberta Üniversitesi’ndeki iki araştırmacı ile New York İlaç şirketinin eş kurucularından biri tarafından yazılan makale, tartışmaya açık gibi görünüyor çünkü Science bültenine konuşan birçok uzman, birinin bu süreci kullanarak benzer bir virüsü; çiçek virüsünü geri getirebileceğini söylemiş.
Çiçek hastalığı, hatırlayacağınız gibi Dünya Sağlık Örgütü’nün 1980 yılında tamamen yok edildiğini ilan etmeden önce yüz milyonlarca insanı öldürmüştü. Bu yok etme süreci, uzun bir aşı kampanyası ile elde edilmişti; bu yüzden küçük DNA parçalarını bir araya getirme fikri, benzer bir salgın kuruntusunu uyandırmış.
Erişime açık hakemli bülten PLOS One çalışmayı yayımlamadan önce, iki bülten çalışmayı reddetmiş.
Eleştirmenler söz konusu makalenin, Science bülteninin açıkladığına göre yaklaşık 100.000 Amerikan doları gibi bir bütçeyle laboratuvarınızda öldürücü bir patojen üretebileceğinizi göstermekle kalmayıp, aynı zamanda tehlikeli detaylar göstererek, bu işin nasıl yapılacağını özetlemesini tartışıyorlar.
Bu yüzden, horsepox üzerinde çalışan bilim insanlarının keyifleri biraz kaçmış gibi. PLOS One’ın kardeş dergisi PLOS Pathogens, konuyla alakalı görüşleri içeren üç yayın ve bir de Kanadalı profesörler tarafından hazırlanan bir çürütme yazısı yayınlamış.
Genel olarak, herkes oldukça kibar. Fakat mikrobiyologlar gerçekten ama gerçekten, birilerinin çiçek virüsünü geri getirmesinden çok endişe duyuyor.
MIT biyokimya profesörlerinden Kevin Esvelt, Perşembe günkü yazısında söz konusu tehdidin, hakkında konuşulmayacak kadar korkunç olduğunu yazmış:
“Şu aralar, bütün bilgileri yayma konusunda kesinlikle yanılgıya düşüyoruz.
DNA birleştirme/ bir araya getirme alanındaki öngörülebilir gelişmelere rağmen, internet bağlantısı olan her insan, milyonları öldüren virüslerin genetik şablonuna ulaşabiliyor.
Bunlar ve daha kötü tehlikeler, kötüye kullanıma uygun teknik literatüre atıfta bulunan bazı Vikipedi makalelerinde elverişli şekilde özetleniyor.
Yukarıdaki paragrafta yer alan kastî alıntı eksikliklerine dikkat edin. Zaten halka açık bir şekilde yayınlanmış olan bilginin tehlikelerine atıfta bulunmak ve bağlantı vermek, neredeyse zararsızmış gibi görünebilir; fakat her olayda, ciddi anlamda tehlikeli olan teknik detayların herkesin erişimine açık olduğu kamusal bir mülkiyet trajedisine biraz daha yaklaşıyoruz.
Durumun, sadece iyi niyetli bir bilim insanının, telafi edilemez bir şekilde mecazi bir şişeden teknolojik bilgi sızdırmasına baktığı göz önüne alındığında; yazarlar, değerlendirme hakemleri, editörler ve gazeteciler arasında ihtiyat ölçütlerini teşvik etmeye başlamak akıllıca bir hamle olabilir.”
Daha sonra, yine Perşembe günü yayınlanan MIT’den bir blog yazarıyla yapılan bir soru cevap oturumunda Esvelt, basında çiçek virüsü hakkında konuşmaya ilgi gösteren insanları da suçlamış:
“DNA sentezlemesi geniş kitlelere ulaşmaya başladı. Kirli işler yapmanın yönergelerine, artık internetten serbest şekilde ulaşılabiliyor.
Örneğin horsepox çalışmasındaki bilgi tehlikesi, kısmen makalede ve yazarların anlattığı tekniklerde bulunuyordu.
Fakat bunu haber yapan ve kötü bir şeyin yapılabileceğini vurgulayan basında da suç var. Üstelik bu durum, paniğe kapılan insanlar tarafından daha da kötü bir hale getiriliyor çünkü gazetecilerle olası tehlikeler hakkında konuşuyoruz ve bu durum yangını daha fazla körüklüyor.”
Kanadalı profesör ise (ilginçtir ki bu kişilerin ilaç şirketindeki çalışma arkadaşı değil) ateşe ateşle karşılık vererek, bunun eninde sonunda gerçekleşeceğini söylemiş:
Gerçekçi olmak gerekirse, teknolojik gelişmelere karşı çıkma denemeleri, yüzyıllardır başarısız oluyor.
Bunun yerine insanlar, bu teknolojinin ürünlerini düzenlemeye odaklanırken, diğer yandan böyle bir işin sonucunda ortaya çıkabilecek tehlikeleri azaltmak adına planlar yapabilecek birilerini yetiştirmeliler.
Bu tartışmalarda, uzun vadeli bir bakış açısına sahip olmak gerekiyor.
Tasarlanmış bir çiçek virüsünün, doğal yoldan evrimleşmiş atalarının yaptığı gibi insanlara bulaşmasını ve onları öldürmesini hayal etmek çok korkunç. Sonuç olarak belki de bazı konular, üzerinde çalışma yapmaya değmez.
Futurism
