Bir kuşun ötüşünün, kuşun sadece beyin faaliyetinin okunmasıyla tekrar oluşturulması mümkün. San Diego – California Üniversitesi’nde çalışan araştırmacıların yürüttüğü kavram kanıtlama niteliğindeki ilk çalışma bunu gösteriyor. Araştırmacılar, ötücü bir kuşun çıkardığı karmaşık sesleri esas ötüşün perdesine, yüksekliğine ve tınısına kadar yeniden oluşturmayı başarmışlar.
Üç gün önce Current Biology bülteninde yayımlanan çalışma, konuşma kabiliyetini kaybeden bireyler için konuşma protezleri yapılmasına da zemin hazırlıyor.
San Diego CÜ’de psikoloji ve sinirbilim profesörü olan eş yazar Timothy Gentner, “İleşitim protezlerindeki mevcut durum, metinsel çıktı oluşturmanızı sağlayan ve dakikada 20 kelimeye kadar yazan nakledilebilir cihazlar” diyor. “Şimdi de konuşarak doğal şekilde iletişim kurmanızı, düşündüğünüz şeyi neredeyse düşünürken sesli şekilde söylemenizi sağlayan bir konuşma protezi hayal edin. İşte bizim nihai hedefimiz bu. Bu hedef, aynı zamanda işlevsel iyileşmenin sonraki sınırı.”
Gentner ve meslektaşlarının kullandığı yaklaşım, zebra ispinozu gibi ötücü kuşların kullanımını kapsıyor. İnsanlar için yapılacak konuşma protezlerinin bağlantısı şimdilik pek belli olmayabilir ancak ötüşü bir kuşun yaptığı seslendirmeler, çeşitli yönlerden insan konuşmasına benziyor. Karmaşıklar ve öğrenilen davranış niteliği taşıyorlar.
San Diego CÜ’de elektrik ve bilgisayar mühendisliği profesörü olan eş yazar Vikaş Gilja şöyle aktarıyor: “Pek çok insana göre ötücü bir kuş modelinden başlayıp nihayetinde insanlara girecek bir sisteme geçiş yapmak, oldukça büyük bir evrimsel sıçrama niteliğinde. Fakat bu model, sinirsel protez araştırmalarında yaygın şekilde kullanılan tipik primat modellerinde erişimimizin bulunmadığı karmaşık bir davranış sağlıyor.”
Liezel Labios ve Inga Kiderra/San Diego – California Üniversitesi. Ç: O.
