Neredeyse hiçbir şey müsabaka öncesindeki satranç taşlarından daha düzgün görünmez. Fakat taşların ilk hareketiyle birlikte kargaşaya doğru sürüklenme başlar. Her iki oyuncu da hamlesini yaptıktan sonra oyun tahtasında 400 farklı dizilim ortaya çıkabilir. Bir sonraki hamle çiftinden sonra, artık 197.742 farklı oyun olasılığı vardır. Üçüncü hamleden sonra ise bu sayı 121 milyonu bulur. Oyuncular her seferinde daha özgün bir güzergâh çizerken, oyun muhtemelen daha önce hiç oynanmamış bir hale evrilir.
Alberta Üniversitesinde çalışan ve dünyanın en iyi Amerikan daması oyuncusu Chinook yazılımını geliştiren ekibe önderlik eden bilgisayar bilimci Jonathan Schaeffer, “Satrançtaki oyun olasılıklarının sayısı o kadar fazla ki, kimse kesin sayıyı hesaplamak için uğraşmaz” diyor. Bazıları bu miktarın 10¹⁰⁰⁰⁰⁰ olduğunu tahmin ediyor. Bu müsabakaların 10¹²⁰ tanesi ise “olağan” türde: Hamle başına ortalama 30 tercihle yaklaşık 40 hamle uzunluğunda.
Dünyadaki bütün insanların kafasında toplamda sadece 10¹⁵ adet saç, gezegenimizde 10²³ adet kum tanesi ve evrende yaklaşık 10⁸¹ adet atom olduğu tahmin ediliyor. Sıradan satranç oyunlarının miktarı, tüm bu sayıların çarpımından katbekat daha fazla. Bir tahta üzerinde sıralanan 32 ahşap taş için etkileyici bir marifet doğrusu…
Popular Science Türkiye arşivinden.
