Böcekler Şişmanlar mı?

Evet ama o cılız görünümü hiç kaybetmezler.

Şişman böcekler üzerine yapılan ilk araştırmalar, 1960’ların başlarında ABD’nin Florida eyaletinde çalışan bir böcekbilimcinin obez sivrisinekler üzerine araştırma yayımlamaya başlamasıyla ortaya çıkmış. Bu araştırmacı doğadan yakalanan sinekleri eliyle beslediğinde (“hortumu bir mikropipet haline getirerek”), sineklerin vücudunun yarısını kuru ağırlık olarak yağa dönüştürebildiğini keşfetmiş.

Daha yakın zamanlarda ise bilim insanları, erkek yusufçuklardaki obezite üzerinde çalışma yapmış. Penn State Üniversitesi’nde biyolog olan Ruud Schilder, belirli bir parazit enfeksiyonunun böceklerin göğüs bölümünde ve uçmak için kullandıkları kasların etrafında yağ birikmesine yol açtığını göstermiş. Bu yağlı yusufçuklar, eşleşme ve bölgelerini rakiplerine karşı savunmada daha düşük başarı sergilemişler; belki de uzun süre uçamadıkları için. Fakat enfekte olmayan böceklerde biraz yağın faydası olabilir: Schilder’ın meslektaşlarından biri, tombul ve sağlıklı yusufçukların daha güçlü uçma kaslarına sahip olduğunu ve daha kolay ürediklerini bulmuş.

Böcek obezitesi üzerine yürütülen en kapsamlı çalışma meyve sineklerinde yapılmış. Yüksek kalori içeren besinler ile beslenen larvalar, hızlı şekilde şişmanlama eğilimi göstermiş. Yüksek şeker içeren besinlerin verildiği larvalarda ise diyabet benzeri bir durum gelişmiş ve bu sineklerin ömrü kısalmış. Fakat bir sinek yetişkinliğe ulaştığında, belli bir sınırdan fazla büyüyemiyor. Tıpkı bir insan gibi, meyve sineği de fazladan enerjiyi hücrelerde saklanan lipit damlacıkları şeklinde depoluyor. (Bizdeki lipit damlacıkları yağ dokusunda bulunuyor; meyve sineği ise “yağ cismi” adı verilen benzer bir organa sahip.) Fakat yetişkin sinekler, diğer böceklerde olduğu gibi kitinden oluşan bir dış iskelet ile kılıflanmış durumda. Washington Üniversitesi’nde endokrinolog olan Thomas J. Baranski’ye göre bu durum, göbeklerinin genişleyemeyeceği anlamına geliyor. “Böyle bir dış iskeleti bulunduğundan, yağları daha sıkı şekilde depoluyor.”

Yazar: Daniel Engber/Popular Science. Çeviren: Ozan Zaloğlu.