Surrey Üniversitesi’nce yapılan ve türünde ilk olan çalışmaya göre dünyanın en yoksul şehirlerindeki araç sürücüleri, araç içinde orantısız bir hava kirliliğine maruz kalıyor çünkü aracı havalandırmak için çoğunlukla pencere açmayı tercih ediyorlar.
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, hava kirliliğinin her sene dünya çapında yedi milyon insanın ölümüne sebep olduğu ve 10 kişiden dokuzunun yüksek seviyelerde kirletici içeren hava soluduğu tahmin ediliyor.
Science of the Total Environment bülteninde yayımlanan bir çalışmada, Surrey Üniversitesi’nin Küresel Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin (GCARE) önderliğinde toplanan küresel bir araştırma takımı, dünya çapındaki 10 farklı şehirde işe gidip gelenlerin maruz kaldığı hava kirliliği seviyelerini araştırmış. Bu şehirler ise Bengladeş’in Daka şehri, Hindistan’ın Çennay şehri, Çin’in Guangzo şehri, Kolombiya’nın Medellin şehri, Brezilya’nın Sao Paulo şehri, Mısır’ın Kahire şehri, Irak’ın Süleymaniye şehri, Etiyopya’nın Addis Ababa şehri, Malavi’nin Blantire şehri ve Tanzanya’nın Dar es Selam şehriymiş.
Araştırma takımı, sabah ve akşamleyin trafiğin en yoğun olduğu saatlerde ve gün ortasında trafiğin yoğun olmadığı saatlerde araçların içerisindeki PM2.5 ve PM10 parçacıklara maruz kalma seviyelerini incelemiş. Bilim insanları; sürücüler devir daim sistemleri kullandığında, fanları kullandığında ve yalnızca pencereleri açtığında kirliliğe maruz kalma seviyesinin nasıl değiştiğini ölçmüş.
Çalışmada, dünyanın en fakir şehirlerinden bazılarında yaşayan sürücülerin, araç içinde en yüksek seviyede hava kirliliğine maruz kaldıkları keşfedilmiş. Şehir ve kullanılan araç modelinden bağımsız olarak; pencerelerin açık olduğu bir düzende en yüksek hava kirliliğine maruz kalınmış. Bunu ise sırasıyla fanların açılması ve devir daim sisteminin kullanılması takip etmiş. Trafiğin yoğun olmadığı saatlerde pencereler açık durduğu zaman kirliliğe maruz kalma seviyesi, sabah ve akşam trafiğin en yoğun olduğu saatlere göre sırasıyla yüzde 91 ve yüzde 40 daha düşük olmuş. Çalışmada ayrıca araçtaki yolcuların, pencereler açık olduğu zaman, toplam yolculuğun üçte bir oranına kadar kirliliğinin en yüksek olduğu merkezlere maruz kaldıkları bulunmuş.
Çalışmada devir daim sistemini çalıştıran sürücülerin, araba penceresini açan kişilere kıyasla zararlı parçacıklara yaklaşık yüzde 80 daha az maruz kaldıkları bulunmuş. Araba kabin filtreleri, ince parçacıklara kıyasla kirliliği ortadan kaldırmada daha etkili bulunmuş. Yani eğer yeni arabalarda daha verimli filtreler olsaydı, işe araçla gidip gelen kişilerin kirliliğe maruz kalma oranları genel olarak düşebilirmiş.
Surrey Üniversitesi. Ç: O.
