Çin, insanlığın yıldızlardan enerji toplamak için yaptığı deneylerde yeni bir dönemece girdi.
Çin Bilimler Akademisi’nin füzyon makinesi, Cuma günü 120 milyon derece Celsius’a ulaştı ve 101 saniye boyunca bu noktada kaldı.
Deneysel İleri Süpergeçirgen Tokamak (EAST) veya HT-7U adıyla bilinen cihaz, kıvrılan bir plazma döngüsünü en son 2017 yılında bu kadar uzun tutmuş ancak sıcaklık sadece 50 milyon dereceye ulaşmıştı.
Reaktörün 2018 yılında 100 milyon derecenin üstüne ulaşan gazı tutması, güç üretimi için çok önemli görülmüş fakat plazma sadece 10 saniye kadar tutulabilmişti.
Şimdiyse plazmanın, Güneş’in 15 milyon °C’lik çekirdek sıcaklığının sekiz katında bu kadar uzun süre tutulmasıyla birlikte dünya, bu yakalanması zor fakat çok istenen temiz enerji kaynağına biraz daha yaklaştı.
Çin Güney Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nde çalışan ve Global Times gazetesine konuşan fizikçi Li Miao, “Yeni gelişme, önemli bir ilerleme” diyor. “Nihai hedef ise bu sıcaklığı, uzun bir süre boyunca sabit bir seviyede tutmak.”
Füzyon gücünde, Güneş’in derinliklerinde meydana gelen tepkimeler kullanılıyor ve hidrojen atomları birbirleriyle kaynaştırılarak, helyum gibi daha büyük elementler elde ediliyor. Güneş’teki atomlar, birbirlerine kütleçekim kuvvetiyle itiliyor. Ancak bu atom birleştiren kuvvetlerin Dünya’da elde edilmesi için, özel olarak yapılmış üreteçlerde yüksek sıcaklıklara ulaşılması gerekiyor.
Araştırmacılar, bir litre deniz suyunda bulunan döteryum (hidrojenin bir proton ve bir nötron içeren istikrarlı hali) miktarının, nükleer füzyon yoluyla 300 litre benzine eş değer enerji açığa çıkarabileceğini tahmin ediyor.
EAST’ın bulunduğu deney tesisinde, yaklaşık 300 bilim insanı ve mühendis çalışıyor. Lokma şekline sahip bu büyük metal tüpte bir dizi manyetik bobin kullanılarak, çekirdeğin etrafında hızla dönen süper sıcak hidrojen plazması akımları zaptedilmeye çalışılıyor.
Tessa Komonduros/ScienceAlert. Ç: O.
