Bu Çizelgeler, Dünyamızın Hiç Olmadığı Kadar Düzeldiğini Gösteriyor

Hayat, milyonlarca insan için daha iyi hale geliyor.

Doğal afetler savunmasız adaları vurduğunda ve siyasetçiler nükleer yıkım tehdidi yaptığında, dünyanın sona erdiğini düşünmek kolaydır.

Fakat bir adım geriye atarsanız, insanlığın yöneldiği yerin daha ümit verici bir resmini bulacaksınız; en azından kamu sağlığı ve yaşam kalitesi açısından.

Genel olarak, ölüm oranı, açlık, hastalık ve daha birçok şey bakımından milyarlarca insan için hayat daha iyi hale geliyor.

İşte, bu küresel ilerlemenin bir örneklendirmesi.

Olağanüstü fakirlik yavaşça yok oluyor.

Olağanüstü fakirlik, günde 1.9 ABD dolarından daha azına yaşamak şeklinde tanımlanıyor. Yaklaşık 150 yıldır (1820 ile 1970 arasında) bununla mücadele eden insanların sayısı artmaya devam etti. 1970’lerin sonları itibariyle, 2 milyardan fazla insan olağanüstü fakir olarak sınıflandırılmıştı.

İnsanlar dünyanın hâlâ fakirleşmekte olduğunu düşünüyor görünüyorlar, fakat Melinda Gates’in yeni bir Gates Mektubu’nda açıkladığına göre veriler, olağanüstü fakirlikte yaşayan insan sayısının 2 milyar büyüklüğünden 705 milyona gerilediğini gösteriyor.

Kendisi şöyle söylüyor: “Tarihsel gidişatlar daha fazla kapsama ve yardım yönünde. Bunu küresel sağlıkta kesinlikle görüyoruz. Hükümetler buna öncelik veriyorlar. Vatandaşlar bunu destekliyorlar. Ve bilim insanları buna göç ediyorlar.”

Çocuk felci aşısı, hastalığı neredeyse dünya çapında ortadan kaldırdı.

Son 17 yılda fazla çocuk felci vakası olmadı; çünkü zaten sıfıra çok yaklaştı.

Jonas Salk’ın çocuk felci aşısını ilk kez geliştirmesinden sonraki 64 yıl içinde pek çok ülke, insanları aşılamak için birbiriyle uyumlu çabalar gösterdi. Çin’de son vakalar 1990’ların ortalarında ve Hindistan’da ise yaklaşık 20 yıl sonra yaşandı.

2016 yılında, dünya çapında kayda geçen vaka sayısı 40’tan azdı. Şu an henüz çocuk felcini yok etmemiş olan sadece dört ülke var.

Doğum kontrolü kullanımı, hiç olmadığı kadar yüksek.

Bir ulustaki ekonomik ve sosyal başarıyı temin etmenin en etkili yollarından biri, kadınları güçlendirmektir. Bill ve Melinda Gates Vakfı, 2015 Gates Mektubu‘nda kadınların sağlığına yapılan yatırımların, genel olarak daha güçlü iş gücü ve ekonomilerle sonuçlandığını belirtiyor.

Gebelik önleyiciler, yüksek doğurganlık ve çocuk ölümü döngüsünü kırmaya yardımcı olarak, kadınların kendilerine ve ailelerine daha fazla odaklanmasını sağlayabilir. En fakir 69 ülkedeki yaklaşık 300 milyon kadın, 2016 yılında bir çeşit doğum kontrolü kullandı; bu miktar, 2012’deki 30 milyona göre bir sıçrama niteliğinde.

HIV ölümleri hızla düşüyor.

Dünya, HIV/AIDS’e karşı olan savaşta büyük atılımlar gerçekleştirdi. Doğru tedavi ile birlikte, HIV-pozitif olan birisi, sağlıklı komşuları kadar uzun yaşamayı bekleyebiliyor.

2015 yılı itibariyle dünya çapında virüs ile yaşayan 36.7 milyon insan vardı ve bunların yaklaşık 1.8 milyonu 15 yaşın altındaki çocuklardı. Bugün HIV’den kaynaklanan ölüm oranı, nüfustaki 1.000 kişiye yaklaşık 0.14 kişi. 2000’li yılların başlarında bu miktar 0.30 kadar yüksekti.

5’inci doğum gününden önce ölen çocuk sayısı artık daha az.

1990’dan beri, 5’inci doğum gününden önce ölen çocukların sayısı 2015’te 12.1 milyondan 5.8 milyona düşerek yarı yarıya azaldı.

Bunun sebebi büyük oranda, gelişmekte olan ülkelerde basit, pahalı olmayan önlemlerde gerçekleşen ilerlemeler ve bunlara yapılan yatırımlar. Bunların içinde, sıtmayı önlemek için cibinlikler ve temiz suya erişim için kuyular açmak bulunuyor.

Dünya Sağlık Örgütü, çocukların hayatlarının ilk yıllarının nasıl geçtiği konusunda erken doğum komplikasyonlarının ve yetersiz beslenmenin karar verici roller oynadığını buldu.

Sağlık önlemleri, sabit şekilde daha iyi hale geliyor.

Daha fazla miktarda lağım bağlantısı ve su arıtma tesisi, dünyayı temizlemeye yardımcı oluyor.

Geçtiğimiz 25 yıl boyunca, güvenli olmayan sağlık önlemlerine bel bağlayan insanların oranı yüzde 57’den yüzde 33’e düştü.

Gates Vakfı kısmen, susuz tuvalet inşa etme araştırmalarına sermaye sağlayarak ve atık suyu içilebilir hale getirmek için arıtmaya yatırım yaparak bu gidişata katkıda bulundu.

Milyarlarca insan, taze üretime erişim sağlıyor.

Taze ürünlerin nakliyesi ve depolanmasındaki zorluklar göz önüne alındığında, dünya çapındaki tüketimde elde edilen kazanımlar, sağlıklı besin kaynaklarına erişimde bir vekâlet görevi görebilir.

Dünya, 1961’de yılda 42 kilogram meyve yemekten 2013 yılında 78 kilograma geldi. Bu artış yüzde 100’den fazla.

Bu toplam hâlâ Çin, ABD ve Kolombiya gibi ülkelerin altında, yani düzenli erişime sahip olmayan bir sürü ülke var. Fakat soğutmadaki gelişmeler ve küresel yardım, küresel çapta daha sağlıklı tüketimi mümkün kıldı.

Yiyecek kıtlıkları ortadan kalkıyor.

Geçtiğimiz yüzyıl boyunca kamu sağlığında gerçekleşen en büyük başarılardan birisi, ihtiyacı olan insanlara yiyecek sağlama becerisi olmuştu.

Our World in Data’dan Max Roser’ın analiz ettiği verilere göre dünya çapında, her kıtadaki insanlar geçmişteki nesillere göre daha fazla (ve daha adilâne) yiyor.

1961 yılında ortalama bir insan günde 2.200 kalori tüketiyordu. 2013 itibariyle, bu rakam günde 2.900’e yükseldi.

Ülkeler, çocuk çalıştırma uygulamalarını yasaklıyor.

Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde en düşük yaşı şart koşan işgücü kanunları, bir yüzyıldan fazla süredir çocuk işgücü oranının dik bir şekilde düşüş göstermesini sağladı.

Örneğin İtalya’da, 1881 yılında çocukların yaklaşık yüzde 64’ünün sabit bir işi vardı. 1961 yılı itibariyle bu oran yüzde 4’ten daha aza düştü. Aynı hikaye ABD’de de yaşandı ve çocuk işgücü, iz miktarda yasadışı olay haricinde neredeyse tamamen yok oldu. Ancak 1890 yılı kadar yakın bir zamanda, yaklaşık 10 çocuktan biri çalışmıştı.

Gelişmekte olan ülkelerdeki yüksek oranlar sebebiyle, küresel ortalama yüzde 17 civarında seyrediyor.

 

 

 

 

Business Insider