Gelişim psikolojisi üzerine yürütülen yeni bir araştırma, çocukların 4 yaş kadar erken bir zamanda zihin kuramı sergilediğini öne süren onlarca yıllık araştırmayı altüst ediyor.
Zihin kuramı sergilemek, başkalarının nasıl düşündüğünü anlamak demek oluyor; başka birinin yanlış bir şeye inandığını anlamak da dahil.
Yanlış inançların yer aldığı ünlü bir zihin kuramı deneyinde çocuklara, Maxi adı verilen bir karakterin, bu karakterin annesinin ve bir çikolata kalıbının bulunduğu sahneler izletilmiş. Maxi, çikolata kalıbını mavi bir kutunun içerisinde koyuyor ve gidiyor. Daha sonra Maxi’den habersiz olan annesi ortaya çıkıyor ve çikolatayı mavi kutudan alıp yeşil kutuya kokuyor. Maxi’nin annesi gittiğinde, Maxi geri dönüyor ve çocuğa Maxi’nin çikolatayı nerede bulacağı soruluyor.
Çocuklar, 4 yaşında doğru şekilde cevap verebiliyorlar: Maxi’nin mavi kutuya bakması gerekiyor.
Peki küçük çocuklar, bu durumun Maxi’nin annesinin çikolatanın yerini değiştirdiğini görmemesinden ve hatalı şekilde çikolatanın halen mavi kutuda bulunduğuna inanmasından kaynaklandığını gerçekten anlıyorlar mı?
Arizona Eyalet Üniversitesinde yardımcı psikoloji profesörü olan William Fabricius’a göre cevap ‘hayır’. On yıldan uzun süre yeni deneyler yürüten Fabricius ve ortakları, önceki deneyleri de analiz etmiş ve bu deneylerin toplu olarak, çocukların yanlış inanışları aslında 6 veya 7 yaşına kadar anlamadıklarını gösterdiğini bulmuşlar. Çalışma, geçen hafta Monographs of the Society for Research in Child Development bülteninde yayımlandı.
“Küçük çocukların zihin konusunda ve bu sebeple de diğerlerinin nasıl düşündüğü konusunda anladığı şeyleri olduğundan fazla değerlendirdiğimizde, onlardan sosyal davranış veya okuldaki performans bağlamında çok fazla şey bekleyebiliyoruz” diyor makalenin baş yazarı Fabricius.
Kaynak: Arizona Eyalet Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
