Tarih öncesi kitapları tekrar yazmak zorunda kalabiliriz. Filmlerde gördüğümüz büyük, korkunç kükremenin aksine dinozorlar bile hiç kükrememiş olabilir, en büyük olanları bile.
Bildiğimiz gibi dinozorların tüyleri vardı ve çiftleşme ritüelleri günümüzdeki kuşlara benzerdi, dinozorların çıkardığı seslerin kuş seslerine benzemesi düşündüğümüzden daha olası.
Evolution‘da yayımlanan bir makalede bazı kuşların çıkardığı seslerin (cıvıldaması, uğuldaması ve ötmesi gibi), atalarının köklerine ait bu seslenişlerin, dinozorlara ait olabileceği ihtimalini arttırmaktadır.
Makale yazarlarından Julia Clarke “Nonavian dinozorlarının ne çeşit bir ses çıkardığını anlamak için yaşayan kuşların nasıl ses çıkardığını anlamaya ihtiyacımız var.” dedi. “Bu çok farklı bir dinozor çağına neden olur. Dinozorlar sadece tüylenmiyordu, şişkin boyunları vardı ve ağızları kapalıyken uğultu sesi çıkarıyorlardı.”
Kapalı ağızla çıkarılan ses; bazı kuşların boğazlarından çıkardığı sesler yerine gagalarını kapalı tutarken yaptığı seslerdir. Basın bültenindeki yazarların notu bu sesin kuş şarkısının melodisi gibi açık ağızla çıkarılan diğer sesten daha düşük perde olduğunu belirtiyor. Onların söylediklerinin yerine bu deve kuşlarında daha yaygın olabilir.
https://www.youtube.com/watch?time_continue=15&v=ob1HjQ0UgcY
Araştırma yazarlarından Chad Eliason “Günümüzde yaşayan kuşların kapalı ağızla çıkardığı seslerin dağılımına bakılarak dinozorların nasıl ses çıkardığını anlayabiliriz.” dedi. “Sonuçlarımız gösteriyor ki kapalı ağızla çıkarılan ses; kuşları, dinozorları ve timsahları içeren bir grup olan arkozor da en az 16 kez evrim geçirmiş. İlginç bir biçimde sadece kuğu veya daha büyük vücut ölçülerine sahip olan hayvanlar kapalı ağızla ses çıkarıyor.
Bu, dinozorların vahşi dünyasındaki sesler olabilir. Dinozorların seslerinin kuşların mı, yılanların mı, yoksa timsahların mı seslerine daha çok benzediğini asla bilemeyeceğiz, herkes zaman makinesinin yardımı olmadan bu fikre katılabilir. Bilgiye dayalı tahminler yapabiliriz, ama çoğu sesler kemiklerde değil hayvanların vücutlarının milyonlarca yıl dayanamayan yumuşak kısımlarından olan dil, boğaz ve akciğerden çıkarılıyor.
Geçmişte araştırmacılar dinozorların akciğer boyutuna ve boyun biçimine çıkardıkları seslerin yüksekliğine karar vermek için baktılar. Bu seslerin hangi tür olduklarını kesin olarak söyleyemiyor olsalar bile geniş akciğerli büyük bir dinozorun daha küçük akciğerli dinozordan daha gürültülü bir ses yapması olası.
Dinozorların seslerinin tam olarak neye benzediğini asla bilemeyeceğiz ama büyük kuşlar ve sürüngenlerin seslerini dinleyerek gerçeğe yaklaşabiliriz.
Aleyna Küçükay
