Bilinen ötegezegenler üzerinde yürütülen yeni bir analiz, yaşanabilecek nitelikteki gezegenlerde Dünya benzeri koşulların zannedilenden çok daha nadir olabileceğini ortaya çıkarıyor. Yeni çalışmada, bir gezegende oksijen tabanlı fotosentezin gelişmesi için gereken şartlara odaklanılıyor. Söz konusu şartlar, Dünya’da bulunanlar gibi karmaşık biyosferleri mümkün kılabilir. Çalışma iki gün önce Monthly Notices of the Royal Astronomical Society bülteninde yayımlandı.
Samanyolu galaksimizde onaylanan gezegenlerin sayısı, artık binlere ulaşıyor. Fakat hem Dünya’ya benzeyen, hem de yaşanabilir bölgede yer alan (bir yıldızın etrafında, sıcaklığın yüzeyde sıvı suya imkan tanıyacak aralıkta olduğu bölge) gezegenler çok daha nadir görülüyor.
Bu gibi kayalık ve yaşam barındırabilecek ötegezegenler, şimdilik bir avuç kadar. Fakat yeni araştırma, bunların hiçbirinin ‘oksijenli’ fotosentez anlamında Dünya benzeri bir biyosferi sürdürecek kuramsal koşullar içermediğini gösteriyor. Dünya’daki bitkiler, fotosentez yoluyla ışık ile karbondioksiti oksijen ve besinlere dönüştürüyor.
Bu gezegenlerden sadece bir tanesi, büyük bir biyosferi devam ettirmek için gereken seviyeye yakın yıldız ışınımı alıyor: Dünya’nın yaklaşık iki katı kütlesi bulunan ve yaklaşık 1.200 ışık yılı uzaklıkta orta sıcaklıktaki bir yıldızın etrafında dönen Kepler-442b.
Çalışmada, bir gezegenin ana yıldızından ne kadar enerji kazandığı ve (eğer varsa) yaşayan canlıların yeterli miktarda besin ile moleküler oksijen (normal oksijenli fotosentez yoluyla, bildiğimiz şekliyle karmaşık yaşam için gereken elementler) üretip üretemediği detaylı şekilde incelenmiş.
Bir gezegenin yıldızından aldığı fotosentetik olarak etkin radyasyon (PAR) miktarını hesaplayan takım, Güneş’imizin yarısı kadar sıcak olan yıldızların Dünya benzeri biyosferlerini destekleyemeyeceğini çünkü doğru dalga boyu aralığında yeterli enerji sağlamadıklarını keşfetmiş. Oksijenli fotosentez halen mümkün olabilir ancak bu gibi gezegenler, zengin bir biyosfer sürdüremez.
İngiltere Kraliyet Gökbilim Derneği. Ç: O.
