Madison – Wisconsin Üniversitesinde (UW-Madison) çalışan fizikçiler, dört gün önce Nature bülteninde yayımlanan yeni çalışmalarında bugüne dek oluşturulan en verimli atomik saatlerden birini geliştirdiklerini aktarıyor.
Optik kafesli atomik saat şeklinde adlandırılan yeni cihaz, zamanda meydana gelen farklılıkları o kadar hassas şekilde ölçüyor ki; 300 milyar yılda sadece bir saniye sapıyor. Cihaz, altı farklı saatin aynı ortamda bulunduğu “çoğullamalı” bir optik saatin de ilk örneği konumunda. Kütleçekim dalgalarını aramada ve karanlık maddeyi tespit etmeye çalışmada yeni yöntemlerin test edilmesini sağlayan tasarım, saatler ile birlikte yeni fizik kanunlarının keşfedilmesine de yol açabilir.
UW-Madison’da fizik profesörü ve yeni çalışmanın kıdemli yazarı olan Shimon Kolkowitz, “Optik kafes saatleri, halihazırda dünyadaki en saatler” diyor. “Yeni çalışmamızda ise daha önce kimsenin görmediği performans seviyesine ulaştık. Hem saatlerin performansını geliştirmeye hem de gelişen bu performans sayesinde mümkün olan yeni uygulamalar geliştirmeye çalışıyoruz.”
Atomik saatler, atomların temel bir özelliğinden faydalandıkları için bu kadar hassas. Bir elektronun enerji seviyeleri değiştiğinde, elektron belli bir elementin bütün atomlarında aynı olan bir frekansla ışık yayıyor veya ışığı soğuruyor. Optik atomik saatlerde ise bu frekansla hassas biçimde eşleşmesi için ayarlanan bir lazer kullanılıyor. Bu saatlerin doğru şekilde zaman tutması için dünyanın en gelişmiş lazerleri gerekiyor.
Yazar: Sarah Perdue/Madison – Wisconsin Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
