Yapılan yeni bir araştırmanın gösterdiğine göre evde kullanılan aerosol ürünler, artık İngiltere’deki bütün taşıtlardan daha fazla zararlı uçucu organik bileşenli (VOC) hava kirletici yayıyor.
York Üniversitesi ve İngiltere Atmosfer Bilimleri Merkezi’nin yürüttüğü yeni bir çalışma, dünya nüfusunun artık dev miktarda hızlı tüketim aerosolleri kullanmasıyla birlikte, söz konusu tablonun küresel çapta zarar meydana getirdiğini ortaya çıkarıyor; bu miktar ise yılda 25 milyar kutu…
Bu durumun, her yıl 1,3 milyon tondan fazla VOC kaynaklı hava kirliliği yayılımına yol açması ve 2050 yılı itibarıyla da rakamın 2,2 milyon tona çıkması bekleniyor.
Günümüzde sıkıştırılmış aerosollerde kullanılan kimyasallar, ağırlıklı olarak uçucu organik bileşenlerden (VOC) meydana geliyor. Bu kimyasallar, arabalardan ve yakıtlardan da yayılıyor. Rapor, günümüzde aerosollerde kullanılan VOC’ların, 1980’lerde yerini aldıkları ozon delici CFC’ler kadar zararlı olmadığını söylüyor. Fakat 80’lerdeki önemli tedbir kararları alındığında, küresel tüketimde böylesine büyük bir artış olacağını kimse öngörmemiş.
VOC’lar, Güneş ışığının mevcudiyetinde ikinci bir kirletici olan nitrojen oksitler ile birleşerek, insan sağlığına zararlı olan ve tarımsal ürünler ile bitkilere hasar veren fotokimyasal smog meydana getiriyor.
1990’lı ve 2000’li yıllarda, İngiltere’deki açık ara en büyük VOC kirliliği kaynağı benzinli araçlar ve yakıtlarmış. Fakat bu yayılımlar, taşıtlardaki katalitik dönüştürücüler ile benzin istasyonlarında benzin buharının geri kazınımı gibi kontroller sayesinde son yıllarda büyük bir azalma göstermiş.
Araştırmacılar, yüksek gelirli ülkelerde her yıl ortalama kişi başı 10 kutu aerosol kullanıldığını ve bu sayıya en fazla katkı yapan etmenin kişisel bakım ürünleri olduğunu bulmuş. Aerosollerden çıkan küresel yayılım miktarı, düşük ve orta gelirli ülke ekonomilerinin büyümesi ile bu ülkelerdeki insanların daha fazla ürün satın alması sebebiyle her yıl artış gösteriyor.
Raporun yazarları, uluslararası kanun organlarına sıkıştırılmış aerosollerde VOC kullanımını azaltma çağrısı yapıyor. Söz konusu VOC’ların ise ya nitrojen gibi az zararlı iticilerin teşvik edilmesi, ya da ürünlerin aerosol olmayan çeşitlerinin kullanılmasının savunulması yoluyla azaltılması tavsiye ediliyor. Günümüzde VOC’lar, aerosol kutuların yaklaşık yüzde 93’ünde kullanılıyor.
York Üniversitesi. Ç: O.
