İnanılmaz!
Rwanda’daki Volkanlar Ulusal Parkında genç bir goril, kaçak bir avcının kurduğu tuzak yüzünden 2012 yılında ölmüştü. Araştırmacılar, bu olaydan günler sonra olağanüstü bir şey gördüler: Dört yaşındaki iki goril beraber çalışarak, bölgedeki benzer kapanları söküyorlardı.
Rwanda’daki Dian Fossey Goril Fonunun Karisoke Araştırma Merkezinde çalışan Veronica Vecellio, o zamanlar National Geographic‘e şöyle söylemişti: “Gençlerin bunu yaptığını kesinlikle ilk defa görüyoruz … Dünyada kapanları ortadan kaldıran gençlere dair başka bir haber duymadım.”
“Vahşi gorillerin en büyük veritabanı ve gözlemcisiyiz … bu yüzden böyle bir şeyi başka biri görseydi çok şaşırırdım.”
Bu tuzakların binlercesi, antilop veya diğer hayvanları yemek amacıyla avlayan yerel vahşi hayvan avcıları tarafından kurulmuş. Gelen bilgilere göre bu kişiler primatlara ilgi göstermiyor olsa da, genç goriller bazen bu tuzaklara istemeden yakalanıyor ve ölüme terk ediliyorlar.
Tuzaklar yapılırken, bir bambu sapına ilmik bağlanıyor ve ilmik, başka bir dal parçası veya taş ile sabit tutularak, yere doğru sarkıtılıyor. Bütün bu şeyler, kuru yaprak ve dallar ile gizleniyor.
Bir hayvan geldiğinde ve bilmeden çapa taşını veya dalını oynattığında, dal yukarıya doğru fırlıyor ve etrafındaki ilmiği gererek, kaçak avcılar gelip bakana kadar onu sabit tutuyor. Ker Than, National Geographic dergisinde şöyle yazıyor: “Eğer canlı yeterince hafif ise, havaya kalkıyor.”
Yetişkin goriller kendilerini kurtaracak kadar büyük ve güçlü olsalar da, genç goriller genelde böyle değiller ve eğer tuzağa takılı kalıp ölmezlerse, kaçtıkları sırada maruz kaldıkları (kemik çıkıkları ve kangrenli kesikler gibi) yaralar yüzünden ciddi bir ölüm tehlikesi yaşıyorlar.
Dünyanın bu bölgesinde bulunan gorillerin (doğu gorillerinin, Gorilla beringei beringei isimli bir alttürü) nesilleri tehlike altında olduğundan, durum daha kötü bir hal alıyor. Üstelik şu anki popülasyon, kapanlar yüzünden sürekli hayatını kaybeden genç gorilleri telafi edemiyor.
Vecellio ve takımı, bu kapanları bulmak için parkta her gün arama yapıyorlardı fakat 2012 yılında yerel takipçilerden biri, Kuryama goril kabilesinin yakınında bir tuzak bulmuştu. Kabilenin gençlerinden biri, tuzak yüzünden birkaç gün önce hayatını kaybetmişti.
Takipçi John Ndayambaje, tuzağı sökmeye gitti fakat kabilenin baskın erkeği, geri çekilmesi için kendisine bir uyarı işaret verdi.
Than şöyle aktarıyor: “Aniden iki genç, (ikisi de yaklaşık dört yaşında olan, Rwema isimli bir erkek ve Dukore isimli bir dişi) tuzağa doğru koştu”
“Rwema, Ndayambaje ve birkaç turistin bakışları arasında bükülmüş durumdaki ağaç dalının üstüne atladı ve onu kırdı. Bu sırada Dukore ilmiği çözdü.”
Söylenene göre iki goril, ardından başka bir tuzak buldu ve başka bir gencin yardımıyla onu da sökmeyi başardı.
Araştırmacılar, bu genç gorillerin hızlı ve kendilerinden emin bir şekilde tuzakları imha ettiklerini söylüyorlar ve bu durumun da tuzakların ne kadar tehlikeli olduğunu öğrendikleri ve onları daha önce söktükleri anlamına geldiğinden şüpheleniyorlar.
Araştırmacıların dışarı çıkıp, bu tuzakların nasıl söküleceğini daha fazla gorile öğretmeleri harika bir çözüm olur ancak Vecellio ve takımı, gorillerin davranışlarına bu kadar müdahale etmenin ahlâki olmayacağını söylüyor.
Yalnızca, gençlerin sahip oldukları bilgiyi kabileye tek başlarına yaymalarını ummak zorundalar.
“Hayır bunu onlara öğretemeyiz” diyor National Geographic‘e. “Gorillere mümkün olduğunda müdahale etmemeye çalışıyoruz. Onların doğal davranışlarını etkilemek istemeyiz.”
ScienceAlert
