Kutup yakınlarında iyonosfer boyunca ilerleyen akımlar bazen kutup ışıklarının oluşmasına neden olur.
Gece, radyo gibidir. İş çıkışı gibi en yoğun saatlerin karmaşasından etkilenmez, DJ’ler o saatlerde kendi düzenlerinde çalabilirler, eski katalogları didikleyebilirler ve nostaljik parçalarla takılabilirler. Gece aynı zamanda radyo dinleyicileri gibidir, özellikle hizmetin en kıyısındakiler. Radyo dalgaları atmosferde iyonosfer tabakasına ulaştıkları zaman dünya ile iyonosfer arasında sekerek ilerlemeye başlarlar ve bazı geceler iyonosferde serbest elektronların yoğunluğu olur, bu da radyo dalgalarının daha uzağa gidebileceği anlamına gelir.
ABD Hava Kuvvetleri bu tekrarlanan etki ile ilgilenmeye başladı. Düzgün bir yoğunluğa sahip iyonosfer yayın mesafesinin son kısmındaki bir radyo kullanıcısının radyosunu daha rahat ayarlamasını sağlayabilir, ama bu büyük ihtimalle Hava Kuvvetleri’nin birinci önceliği bu değil. Onun yerine, zengin elektron kitlesine sahip iyonosfer, ordu tarafından kullanılan radyolar için daha uzun mesafe anlamına gelir, bu da güneş patlamalarına karşı GPS sinyallerine koruma sağlayabilir.
Peki Hava Kuvvetleri gerekli olan bu elektron yoğunluğunu nasıl oluşturacak? Küçük uydular ile, gökyüzünü plazma ile bombalayarak.
New Scientist,
Şu an ABD Hava Kuvvetleri bu işi küçük uydular ile daha verimli yapmak istiyor, örnek olarak büyük hacimli iyonlaştırılmış gazı doğrudan iyonosfere göndererek. Hava Kuvvetleri, radyo sinyallerinin mesafesini olabildiğince uzatmak için GPS sinyallerini bastıran güneş rüzgarlarının(güneşin korona tabakasından uzaya sürekli yüklü parçacık akışı) etkilerini gidermek ve düşman uyduları arasındaki iletişimi önlemenin yollarını araştırmak istediklerini belirtti.
Ama bu işin iki büyük zorluğu var. Bir tanesi, küp uydulara sığacak kadar küçük bir plazma üreteci imal etmek-yaklaşık on santimetrelik bir küp. Diğeri ise plazmanın serbest bırakıldıktan sonra nerede salınacağını tamamen kontrol edebilmek.
Proje henüz başlangıç aşamasında, üç ekip bunu greçekleştirmek için küp uydu tabanlı farklı yaklaşımlar üzerine çalışıyorlar. Nihai hedef belki de ihtiyaç duyulduğunda iyonosferi güçlendirecek kadar küp uydu filosu kurmak olacak, ama ilk olarak ekipler bilimsel çalışmaları tamamlamak için Hava Kuvvetleri ile anlaşma imzaladı.
Daha sonra, belki de çok geçmeden iyonosferimizi korumak için onu bombalamaya başlayacağız.
Hikmet Bursalı
